Pa kompromis ndaj të keqes

Pa kompromis ndaj të keqes

BURIM RAMADANI

Asnjë zyrtar nuk duhet të mbetet në pozitë nëse ndaj tij apo saj fillojnë hetimet. Pavarësisht se në cilin nivel është ai apo ajo. Duhet ndalur logjika e qeverisë së deritashme. Duhet të ndërtojmë shtet ligjor, bazuar në vlerat, standardet dhe praktikat evropiane. Zbatimi i ligjit nuk duhet të bazohet mbi emrat dhe mbiemrat konkretë, as rreth ndikimit të pushtetarëve. Shteti ligjor nuk dorëzohet para shkelësve të ligjit, të korruptuarve dhe kriminelëve.

Korrupsioni, që ka kapluar sistemin e qeverisjes në Kosovë, mund të luftohet vetëm nga njerëzit me duar të pastra, me dije, vullnet, guxim dhe vendosmëri. Tenderomania duhet të marrë fund. Prokurimi publik është kthyer në një mundësi të madhe të keqpërdorimit dhe korrupsionit, prandaj duhet të shtrihet në të gjitha nivelet prokurimin elektronik (online). Deri atëherë, duhet të shtohet transparencën në të gjitha nivelet vendimmarrëse dhe shpenzuese të buxhetit të Kosovës, edhe përmes pjesëmarrjes së medieve dhe shoqërisë civile në procesin e prokurimit publik në të gjitha nivelet. Kosova duhet të jetë modeli i luftimit të korrupsionit për rajonin.

Shteti ligjor ka mbetur vetëm një synim i qytetarëve të Kosovës. Respektimi i vendimeve gjyqësore, barazia para ligjit, pavarësia e sistemit të drejtësisë dhe funksionaliteti kushtetues i institucioneve udhëheqëse mbeten jashtëzakonisht larg standardeve evropiane. Si pasojë e kësaj logjike udhëheqëse, në Kosovë, gjatë këtyre viteve, është vendosur sundimi i korrupsionit dhe jo sundimi i ligjit. Abuzimi me pushtetin, keqpërdorimi i detyrës zyrtare, keqmenaxhimi financiar, nepotizmi dhe klientelizmi janë kthyer në metodat e vetme të udhëheqjes së kësaj qeverisjeje në të gjitha nivelet.

Synim i pakompromis yni duhet të jetë funksionalizimi i plotë i prokurorisë, fuqizimi i prokurorisë speciale dhe krijimi i kushteve për luftimin e korrupsionit dhe krimit të organizuar. Duhet të fuqizohen agjencitë e pavarura kundër korrupsionit dhe duhet të përmirësohen kushtet ligjore, infrastruktura dhe buxheti për këta mekanizma.

Kosova duhet të jetë prijëse në iniciativat rajonale në luftën kundër krimit të organizuar. Duhet rritur buxheti për të ardhurat e punëtorëve dhe të profesionistëve brenda mekanizmave të zbatimit të ligjit. Duhet investuar fuqishëm në pajisjet teknike profesionale të nevojshme, në mënyrë që shteti i Kosovës të jetë plotësisht veprues me fuqinë e tij ndaj çfarëdo grupi kriminal brenda apo jashtë vendit.

Kosova duhet të mbërrijë nivelin e qeverisjes ku: 

1) Sundimi i Ligjit është bazë për zhvillim; 

2) Korrupsioni dhe krimi i organizuar luftohen pa kompromis; 

3) Policia e Kosovës është lidere në rajon; 

4) Qytetarët janë të sigurt për jetën dhe pronën; 

5) Fëmijët nuk frikësohen që të shkojnë në shkollë; 

6) Drogat nuk prodhohen dhe nuk sillen nëpër Kosovë; 

7) Afaristët nuk frikësohen nga grupet kriminale; 

8) Siguria në trafik rritet maksimalisht; 

9) Emergjencat nuk vonojnë në raste të fatkeqësive; 

10) Armët ilegale hiqen nga duart e qytetarëve.

Të gjitha këto janë jashtëzakonisht elementare për jetën e mirë të qytetarit dhe të popullit. Për këto duhet angazhim i pandalshëm i qeverisjes së mirë, efektive dhe me duar të pastra. Nuk guxojmë të hamendësohemi në rrugën e Kosovës përpara. Askush nuk ka të drejtë t’i humb Kosovës edhe katër vjet të tëra, sikurse ka ndodhur gjatë këtyre shtatë vjetëve të kaluara.

Shumë kohë ka shkuar huq. Me gabime të mëdha, me drejtim të keq të Kosovës. Guximi për veprim energjik dhe me vendosmëri është përcaktues për periudhën e ardhshme. Dëmi që i është shkaktuar Kosovës gjatë këtyre viteve mund të riparohet vetëm dhe vetëm me vendime të mëdha, të fuqishme, të vendosura dhe të pastra.

Kështu mund të bëjmë shtetin funksional. Assesi ndryshe.

Botuar në gazetën Tribuna, më 15 maj 2014, fq. 6

Promovimi i librit TRANSIT - 6.4.2014

SHPËLARJA E TRURIT PRODHOI KAMIKAZIN E PARË SHQIPTAR

SHPËLARJA E TRURIT PRODHOI KAMIKAZIN E PARË SHQIPTAR

Shpëlarja e trurit prodhoi kamikazin e parë shqiptar. Ky është kulmi i ndikimit të gjuhës së urrejtjes tek një person. Por, edhe më tutje, ndikimi i gjuhës së urrejtjes mund të pasohet me raste tjera të këtilla. Për më keq, mund të ndodhin edhe në Kosovë! Mendojeni pak, një djalë i ri nga Ferizaj, shqiptar i Kosovës, merr rrugë për në Irak, që të eksplodojë veten për të vrarë njerëz të pafajshëm! A keni menduar se do të vijë kjo ditë? 

BURIM RAMADANI

Është arritur niveli më i lartë i deritashëm në projektin ekstremist islamist për shpërlarjen e trurit. Fatkeqësisht, Kosova ka marrë lajmin tronditës që një ri - shqiptar i Kosovës - ka bërë sulm vetëvrasës kundër civilëve të pafajshëm në Irak, duke vrarë 52 njerëz të pafajshëm.

Kush nga ju do të besonte se kaq shpejt do të ndodhë një zhvillim kaq negativ?

Gjuha e urrejtjes dhe kërcënimet e panumërta

Shpëlarja e trurit prodhoi kamikazin e parë shqiptar. Ky është kulmi i ndikimit të gjuhës së urrejtjes tek një person. Por, edhe më tutje, ndikimi i gjuhës së urrejtjes mund të pasohet me reste tjera të këtilla. Për më keq, mund të ndodhin edhe në Kosovë! 

Mendojeni pak, një djalë i ri nga Ferizaj, shqiptar i Kosovës, merr rrugë për në Irak, që të eksplodojë veten për të vrarë njerëz të pafajshëm!

A keni menduar se do të vijë kjo ditë? 

Rreth 7 (shtatë) vjet më parë, në vitin 2007, kam filluar të ngre zërin publikisht kundër një dukurie të keqe: rrymave ekstremiste fundamentaliste islamiste.

Këto rryma nuk kanë asgjë të përbashkët me misionin paqësor dhe të dashurisë që ka feja Islame. Nuk kanë asgjë të përbashkët me fjalët e Zotit në Kur'an dhe as me mësimet e Profetit Muhamet.

Këto rryma janë thjesht rryma ideologjike politike, që kanë qëllime të dhunshme politike afat-gjata.

Këto rryma synojnë të ndajnë njerëzit, jo të bashkojnë.

Synojnë të mbjellin urrejtje, jo dashuri.

Synojnë të mbyllin mendjen e njeriut, jo të zhvillojnë.

Synojnë të ndalin përparimin e njerëzimit, jo të avancojnë.

Këto rryma të këqija po luftohen sot edhe në vendet që me Kushtetutë janë vende Islame dhe sistemin juridik e kanë të bazuar mbi Sheriatin.

Këto rryma luftohet sot edhe në shtetet e fuqishme të Lindjes së Mesme, edhe në ato më të varfra në Afrikë.

Këto rryma të këqija duhet të luftohen aktivisht edhe në Kosovë, edhe brenda kombit shqiptar.

Këtë e kam ngritur publikisht për vite me radhë.

Fatkeqësisht, shpesh kam ndier “kryqëzimin” në opinionin publik. Vetëm pse kam thënë të vërtetën për një kërcënim të sigurisë kombëtare.

Menjëherë patën filluar gjuha e urrejtjes, etiketimet dhe akuzat nga më të ulëtat.

"Islamofob”, “Kryqali i Serbisë”, “Jahudi”, “Me komplekse inferioriteti”, “I paguar kundër Myslimanëve”, “Anti-96 për qindëshit të popullatës”, “Ateist”, “Urrejtës i Islamit”, “Kriminel”, e gjithçka tjetër më është thënë për të paktën tri (3) vjet me radhë. Në televizione, radio, gazeta, portale dhe rrjete sociale.

E vërteta e atëhershme dhe e tashme është se unë nuk jam i tillë.

As “Islamofob”. As “Kryqali i Serbisë”. As “Jahudi”. As “Me komplekse inferioriteti”. As  “I paguar kundër Myslimanëve”. As “Anti-96 për qindëshit të popullatës”. As “Ateist”. As “Urrejtës i Islamit”. As “Kriminel”.

Përkundrazi, jam:

Shqiptar. Mysliman. Krenar që jam shqiptar. I paguar për punën e deputetit dhe ligjëruesit në ISPE (pra, këto janë të ardhurat e mia). E dua kombin tim shqiptar dhe shtetin tim Kosovën. Besoj në Zot. Nuk urrej asnjë njeri, asnjë komb dhe asnjë fe. Nuk kam pasur asnjëherë dhe nuk kam bash asnjë aferë korrupsioni apo krimi. Larg qofshin!

Por, për dallim nga shumë të tjerë, nuk jam injorant! As nuk jam frikacak!

Të numëruara deri më tash, vetëm gjatë këtyre tri viteve të fundit, kam pasur 963 kërcënime me jetë apo në kuptim fizik. Shumica prej tyre më janë drejtuar direkt, ndërsa pjesa më e madhe kanë qenë me emra të rrejshëm. Mos të flas për sharje, fyerje dhe ofendime.

I kam marrë me shqetësim. Por, shqetësimi im nuk ka qenë asnjëherë aspekti i sigurisë.

Shqetësimi im ka qenë injoranca e opinionit publik. Rehatia përballë një të keqe të vërtetë. Jam shqetësuar përse të tjerët në opinionin publik nuk po e vërejnë këtë të keqe.

Më ka shqetësuar injorimi që i është bërë kësaj teme për vite me radhë. Dikur më vonë, kryesisht gjatë vitit 2013, ka filluar të bëhet temë e opinionistëve dhe disa politikanëve të caktuar në parti të caktuara.

Por, normalisht, më mirë vonë se kurrë!

Më kujtohet kur krejt vonë, në javën e parë të vitit 2013, në një intervistë televizive, gazetari më akuzonte dhe më kritikonte direkt përse unë thosha që të rinjtë e Kosovës nuk duhet të shkojnë që të luftojnë për motive fetare në Siri.

“Kryengritësit po i përkrah Amerika, ti qenke me Asadin”, më thoshte njëri prej gazetarëve më të njohur në Kosovë.

U desh të kalojnë muaj të tërë, në të vërtetë  më shumë se një vit, që të vijë koha kur Kosova harton Ligj për të ndaluar bashkimin në luftërat tjera, duke u bazuar në luftën e Sirisë.

Siguria Kombëtare mbi të gjitha

Vizioni për sigurinë kombëtare është një prej shtyllave të domosdoshme të partive politike dhe institucioneve shtetërore. Unë i takoj shkollës së mendimit që Siguria Kombëtare është mbi të gjitha, në secilën situatë dhe në secilin variant. Vetëm pas largimit të kërcënimeve të sigurisë kombëtare mund të flitet për elemente tjera, që në parim janë krejt demokratike. 

Ky vizion për sigurinë kombëtare duhet të jetë themeli i politikës shtetërore të Kosovës, të të gjitha institucioneve dhe të gjithë spektrit politik në vend. 

Nuk ka asgjë të keqe nëse një parti politike regjistrohet dhe synon të veprojë në skenën politike për të promovuar vlerat fetare të një feje të caktuar. Kjo është demokratike dhe vetëm në këto suaza duhet të funksionojë. Gjuha e urrejtjes dhe tendencat tjera duhet të ndalohen dhe të luftohen aktivisht me fuqinë e ligjit dhe institucioneve. 

Partia të cilës i takoj, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), po ashtu ka qenë në cak të sulmeve të këtilla të ulëta dhe me motive të ndryshme jo-kombëtare. Por, e vërteta e atëhershme dhe e tashme është se për AAK-në Siguria Kombëtare është e pa-disktueshme dhe e pa-kompromis. 

Ndoshta shumë njerëz në Kosovë sot i kuptojnë më saktë shqetësimet tona përgjatë këtyre viteve. Por, pse është dashur që të kuptohet kjo vetëm asi që një i ri nga Kosova të bëhet kamikaz në Irak, duke vrarë 52 njerëz të pafajshëm? Pse opinioni publik në Kosovë nuk është më i vëmendshëm dhe më i kujdesshëm?

Për këtë, vazhdoj të shqetësohem.  

Botuar në Koha DITORE, më 3 prill 2014, fq. 12

Tri sfidat e Kosovës

Tri sfidat e Kosovës

BURIM RAMADANI

Shumë probleme janë grumbulluar. Me shumë halle ballafaqohen qytetarët e Kosovës. Të gjitha këto probleme, telashe e halle janë shumëzuar viteve të fundit. Në vend se të ndodh e kundërta, pra të ketë zhvillim apo ecje përpara, gjatë këtyre viteve të fundit Kosova fillimisht ka stagnuar e më pas është kthyer e shpejtësi mbrapa.

Janë tri sfida të cilat kërkojnë përgjigjje të fuqishme, të përkushtuar, profesionale dhe të drejtë. Tri sfida të cilat assesi nuk po e lënë popullin e Kosovës të ngrejë kokën sa i përket përmirësimit të standardit jetësor dhe hapjes së perspektives individuale apo grupore. Pesë sfida me të cilat zgjohemi në mëngjes dhe shtrihemi në mbrëmje. Që na përcjellin njëzetekatër orë në ditë, shtatë ditë në javë.

Sfida numër një: Qeverisja e keqe. Tashmë nuk është lajm po t’u thuhet qytetarëve se ne kemi një qeverisje të keqe, e cila as për së afërmi nuk po arrin të përmbush nevojat dhe kërkesat e qytetarëve të vet. Një qeverisje e cila mbërthehet për çdo ditë nga skandalet e ndryshme. Skandale të lloj-llojshme. Deri në ç’nivel mund të arrijë një kastë politikanësh e politikanesh të hyjnë në dallavere, korrupsion, haraç, zhvatje, kërcënime, shantazhe e çka jo tjetër. Një udhëheqje e cila definitivisht nuk po arrin të sjellë përgjegjësinë në vendin e punës. Një papërgjegjësi totale që nga roja i objektit e deri te niveli më i lartë. Domosdo, ka shembuj që dëshmojnë të kundërtën, por fatkeqësisht shembuj të tillë mbeten simbolik. Qeverisja e mirë nënkupton shërbimin për qytetarin dhe jo anasjelltas. Nënkupton një qeverisje që fondet publike i orienton kah përmirësimi i jetës së qytetarëve dhe jo varfërimi i tyre. Nënkupton zvogëlimin e shpenzimeve të luksit dhe jo rritjen e këtyre shpenzimeve.

Sfida numër dy: Mungesa e Sundimit të Ligjit. Kosova është ngulfatur nga krimi i organizuar dhe korrupsioni, derisa institucionet e zbatimit të ligjit dhe organet e drejtësisë mbeten të brishta dhe të pasuskesshme. Kosova është kthyer në vendin rekord për krim të organizuar dhe korrupsion në rajon, e të mos krahasohemi me shtetet Perëndimore. Si në nivelin qendror, po ashtu edhe në nivelin lokal të qeverisjes është e pashmangshme dukuria e korrupsionit. Zyrtarë që brenda natës bëhen milionerë. Ndërmarrjet publike vetëm sa janë thelluar në korrpsion e hajni, ndërsa gjykatat dhe policia assesi të jenë imune ndaj kësaj të keqeje. Kjo sfidë duhet të adresohet me dije dhe me guxim. Me vendosmëri të plotë. Pa shikuar se për kënd bëhet fjalë. Pa u kujdesur se çka apo kush fshihet pas rasteve. Duhet veprim ligjor.

Sfida numër tre: ekonomia, arsimi e shëndetësia. Në asnjërën prej tyre nuk kemi arritur të kthjellemi. Kosova e sotme përballet me krizë ekonomike, me rënie drastike të cilësisë së arsimit dhe me shëndetësi plotësisht të sëmurë. Vetëm me qasje serioze në rritjen ekonomike, rritjen e buxhetit të Kosovës, luftimin e informalitetit ekonomik, luftimin e kontrabandës dhe investime të huaja direkte mund të arrihet zhvillimi i nevojshëm i ekonomisë. Vetëm me kontroll të cilësisë së arsimit, investim në dije e jo vetëm në objekte, reforma thelbësore dhe ngritje të dinjitetit të mësimdhënësve mund të kthejmë edukimin në një shtyllë të rëndësishme të shtetit. Dhe, vetëm me rindërtimin e plotë të sistemit shëndetësor në Kosovë mund të shërohemi nga sëmundja e rëndë që ka kapur shëndetësinë.

Të tri këto sfida duhet të adresohen. Më seriozisht se asnjëherë deri më tash. Nuk ka vend për kompromis. Nuk ka vend për neglizhencë. Duhet veprime të shpejta, të vendosura, të fuqishme, ligjore.

Porse, është e qartë se këto sfida nuk do të adresohen para zgjedhjeve. Qeveria e ardhshme duhet të merret me këto. Shkaktarët e kësaj gjendjeje të keqe nuk mund të jenë edhe përmirësuesit. Shkaktarët duhet të përgjigjen për këtë, por paraprakisht të largohen nga qeverisja.

Botuar në TRIBUNA, 3 prill 2014

Gramozi

Gramozi 

Gramozi e tha ashtu sikurse e mendojnë pothuajse të gjithë qytetarët e Kosovës në vitin 2014. Jemi në gjysmë të rrugës. Nuk kemi pritur që kjo ditë të jetë e përgjysmuar. Shpresa e këtij populli dhe këtij vendi mbetet tek motivi ynë i përbashkët për mos t’u dorëzuar. Për t’u ballafaquar me të vërtetën. Gramozi dhe gjenerata e re në Kosovë nuk do të ndalet.

BURIM RAMADANI

I ri, i vendosur dhe i fuqishëm. Pavarësisht emocionit të madh që i kishte dalë përpara. Ky emocion kishte të bënte me momentin kur duhej t’i thoshte disa fjalë publike para gjysmës së familjarëve të tij të kthyer në arkivole dhe para një turme të madhe të të gjallëve.

Të mërkurën në Therandë, më 26 mars 2014, u kthyen eshtrat e një pjese të anëtarëve të familjes së madhe Berisha dhe disa të tjerëve Bytyçi dhe Krasniqi. Që të gjithë këta u vranë 15 vjet më parë. Në një mëngjes të hershëm që nuk harrohet asnjëherë. Që u kthye në plagë të thellë dhe të dhimbshme për të gjithë. Familjarët, Therandën dhe Kosovën.

I vetmi mashkull që i mbijetoi masakrës të vitit 1999, Gramozi, të mërkurën dëshmoi traditën e familjes: mençurinë, pjekurinë dhe intelegjencën. Tha pak fjalë, por dha shumë mesazhe. Konstatoi gjendjen dhe ripërsëriti vizionin që kishte familja e tij dhe populli i Kosovë.

“Jemi në gjysmë të rrugës...drejtësia do të vijë...nuk duhet të ligështohemi...të përballemi me fatin...”. Këto janë mesazhet që dha Gramozi. Para mijëra njerëzve dhe para gjysmës së familjes të kthyer në arkivole.

Në të vërtetë, gjithçka që do t’i shtohej fjalimit të Gramozit nuk do të ishte diçka e veçantë. Ky vërtetë qenka fati ynë, porse në të njëjtën kohë ne duhet të ballafaqohemi me të. Nuk duhet të dorëzohemi, sepse dorëzimi në cilindo variant është humbje. Është shkatërrim për ne.

Nuk ishin dorëzuar asnjëherë as Berishët, as therandasit, as populli i Kosovës. Kontributi i Berishëve për dekada të tëra ishte drejtuar në vlerat më të mëdha që ka secili popull në botë: arsim, ekonomi dhe qëndrueshmëri. Sikur të dorëzoheshin atëherë, Kosova nuk do të ishte sot. Do t’i takonte vetëm historisë së dhimbshme të kombit shqiptar.

Gramozi qartësisht dukej i vetëdijshëm për traditën e familjes së tij të madhe. Mijëra njerëz të pranishëm të mërkurën në Therandë kishin të njëjtën njohuri, po ashtu. Lotët dhe emocionet ishin shumë. Nuk mund të fshiheshin.

Gjysma e rrugës, që Gramozi përmendi, vërtetë ka qenë me vështirësi, sfida të shumta dhe probleme të pandalshme. Dorën në zemër, politika kosovare ka hisen e vet edhe në shtimin e këtyre problemeve. Edhe pse, normalisht, disa sfida e probleme janë tejkaluar tashmë.

Kosova, në 15 vjetorin e vrasjes makabre të Berishëve dhe shqiptarëve të tjerë, është e pavarur. Shtet për të cilin gjenerata të tëra kanë derdhur gjak, kanë lënë gjymtyrët apo shëndetin në luftë, burgje e sakrificë.

Por, a është kjo e tëra? Ekzistimi i shtetit të pavarur nuk është se ka përmbushur aspiratën e popullit shqiptar të Kosovës dhe qytetarëve në tërësi. Çka po ndodh në këtë shtet? Sa njerëz jetojnë mirë? Sa njerëz janë të lumtur?

Lumturia e qytetarëve ndërlidhet me elementet kryesore të jetës: punësim, barazi, prosperitet, siguri, arsimin, shëndetësi. Të gjitha këto janë kthyer në sfida të vështira për qytetarin dhe shtetin e Kosovës. Të gjitha këto zbehin çfarëdo të arritur historike.

Gramozi e tha. Ashtu sikurse e mendojnë pothuajse të gjithë qytetarët e Kosovës në vitin 2014.

Jemi në gjysmë të rrugës. Nuk kemi pritur që kjo ditë të jetë e përgjysmuar.

Shpresa e këtij populli dhe këtij vendi mbetet tek motivi ynë i përbashkët për mos t’u dorëzuar. Për t’u ballafaquar me të vërtetën.

Gramozi dhe gjenerata e re në Kosovë nuk do të ndalet.

“Ata që e shkaktuan padrejtësinë duhet t'i frikësohen të ardhmes. Ne duhet t`i gëzohemi të ardhmes.”, tha ai të mërkurën në Therandë.

Vërtetë, duhet t’i gëzohemi të ardhmes secili prej nesh që nuk ka shkaktuar padrejtësi. Ky është momenti i kthesës.

www.gazetaexpress.com

www.indeksonline.net

www.telegrafi.com

26 mars 2014

Qeverisje me duar të pastra

BURIM RAMADANI

Është momenti i kthesës. Nuk mund të vonohemi edhe më shumë. Pasojat e vonesave do të jenë jashtëzakonisht të mëdha. Duhet filluar për së mbari. Duhet filluar drejtimin me duar të pastra. 

Qeverisje me duar të pastra duhet të jetë synimi ynë i pakompromis. Mjaft më me vjedhje, afera korruptuese, skandale, abuzime, keqpërdorime, keqmenaxhime, manipulime, mashtrime e degradime të institucioneve. Ky është fundi.

Fillimi i ri, së shpejti, do të mund të nxjerr Kosovën nga ky cikël keq-menaxhimi dhe keq-qeverisje që po ndodh tash e disa vjet. Fillimi i ri, së shpejti, do të mund të drejtojë përgjegjësinë e atyre që shkatërruan shpresën, manipuluan paranë e popullit dhe orientuan pothuajse gjithçka tek interesat personale, grupore apo klanore. Këta duhet të japin përgjegjësi ligjore. Nuk mund të mbyllen sytë para këtyre abuzimeve.

Një fazë e re po troket në vetëdijen e qytetarëve dhe partive serioze politike në Kosovë. Një nisje e re për politikën, qeverisjen dhe logjikën e të menduarit politik në Kosovë duhet të ndërtohet së shpejti. Përndryshe, na mori Drini.
Kjo nisje e re lidhet e ndërlidhet vetëm me një koncept fundamental dhe të padilemë: Qeverisjen me duar të pastra.
Shumë herë është dëgjuar ky koncept. Por, është thënë dhe dëgjuar kryesisht për të mbuluar qëllimet e këqija të politikanëve të caktuar joseriozë, të cilët gjithçka kanë bërë dhe po bëjnë për t’u pasuruar në kurriz të popullit të Kosovës.

Një qeverisje me duar të pastra mund të bëhet në Kosovë. Ka aq kapacitete intelektuale dhe njerëzore sa për të mos vazhduar së rrokullisuri edhe më tutje në këtë humnerë të cilës i është drejtuar Kosova. Humnerës së jofunksionalitetit për shkak të nivelit tepër të lartë të korrupsionit dhe krimit.
Por, çka duhet bërë për të vendosur qeverisje me duar të pastra?
Së pari, duhet vendosur parime themelore. Një ekip politik (qoftë parti, qoftë koalicion) që është serioz në pretendimet për të udhëhequr Kosovën nuk ka sesi të mos vendos parimet prijëse.
“Asnjë kandidat për deputet, asnjë ministër, zëvendësministër, këshilltar politik apo drejtor i agjencive dhe departamenteve qeveritare nuk do të pranohet nëse është nën hetime apo përflitet me dyshime të bazuara për afera korruptuese dhe krim”, duhet të jetë parimi i parë dhe fundamental.

Nëse partitë politike nuk janë në gjendje të bëjnë këtë, atëherë nuk do të jenë në gjendje as të qeverisin si duhet dhe të menaxhojnë mirë paratë e popullit.
Respektimi i plotë i këtij parimi themelor do të ndërtojë rrugën dhe mundësinë për qeverisje me duar të pastra.
Të paktën dhjetë (10) qëllime duhet të vendosen për këtë koncept të ri të qeverisjes në Kosovë. Pra, me një qeverisje me duar të pastra: 1) Sundimi i ligjit është bazë për zhvillim; 2) Korrupsioni dhe krimi i organizuar luftohen pa kompromis; 3) Policia e Kosovës - lidere në rajon; 4) Qytetarët janë të sigurt për jetën dhe pronën; 5) Fëmijët nuk frikësohen që të shkojnë në shkollë; 6) Drogat nuk prodhohen dhe nuk sillen nëpër Kosovë; 7) Afaristët nuk frikësohen nga grupet kriminale; 8) Siguria në trafik rritet maksimalisht; 9) Emergjencat nuk vonojnë në raste të fatkeqësive; 10) Armët ilegale hiqen nga duart e qytetarëve.

Këto nuk janë të paarritshme. Por, duhet patjetër dhe pa asnjë dilemë që qeverisja të jetë nga njerëzit e pastër dhe të pazhytur në korrupsion e krim.
Ky është momenti i kthesës. Ndryshe nuk bën.

Botuar në TRIBUNA, më 27 mars 2013

Testi për partitë politike

Testi për partitë politike

Mos i besoni kujtdo që flet për demokraci dhe zhvillim, nëse në listën për deputetë do të sjellë njerëz nën hetime apo përfolur me dyshime të bazuara për korrupsion dhe krim. Nëse partitë guxojnë të heqin këdo që është nën hetime, atëherë diçka po lëviz së mbari. Ky është vetëm hapi i parë

BURIM RAMADANI

Mos i besoni fjalëve. Politikanët kanë mashtruar shumë. Tërë kohën. Pa u ndalë asnjëherë. Jo vetëm pse kanë dashur t’ju mashtrojnë, por për diçka më thelbësore: ata nuk kuptojnë se po ju shkelin besimin tuaj! Nuk kanë as nivel të tillë minimal të dijes për të kuptuar se çka do të thotë që dikush të të besojë!

Historitë janë të bollshme: Ju kanë premtuar pothuajse gjithçka. Veç që nuk ju kanë treguar përralla. Zero tolerancë ndaj korrupsionit dhe krimit, për shembull. 24 orë në ditë rrymë elektrike. Punësime. Lugina e Silikonit. Paga të larta, pensione të dinjitetshme. Qeverisje pa luks, me shpenzime të vogla, pa ndërtesa me qira. Gjithçka dhe gjithkund.

Të vërtetat janë të matshme: Korrupsioni është rritur, krimi është shpeshtuar. Tashmë nuk je i sigurt as në shtëpi, as në rrugë, as në zyre, as në trafik, as në shkollë. Rryma është shtrenjtuar dhe po vazhdojnë reduktimet. Dy herë po e paguajmë. Edhe si konsumatorë, edhe si taksapagues. Lugina e Silikonit nuk u mor vesh kush për çka ishte menduar, ku dhe si? Mbeti veç hajgare. Pagat s’po e zënë fundin e muajit. Pensionet kanë mbetur lëmoshë. Luksi është rritur, por vetëm për qeveritarët. Shpenzimet janë dhjetëfishuar dhe objektet qeveritare me qira vazhdojnë të jenë të tilla.

Bilanci është i dukshëm: Jo njëherë jeni mashtruar! Shumë herë me radhë keni menduar se po zgjidhni të vërtetin, alternativën më të mirë, mundësinë më të shpejtë për të rregulluar jetën në Kosovë. I keni besuar fjalës së dikujt. Nuk keni menduar sa para po shpenzon ai “dikushi” që ju ta merrni fjalën e tij si të besueshme. Pavarësisht se ka shpenzuar me qindra mijëra euro për t’ju mashtruar!

Normalisht, se tashmë shumë prej jush ndiheni të zhgënjyer. Besoj se edhe të tjerë politikanë duhet të ndihen të zhgënjyer. Dështimi i partive tjera politike, tashmë për disa vjet në opozitë, kryesisht ndërlidhet me pazotësinë e tyre për të dëshmuar alternativë të plotë, konkrete dhe të detajuar.

Por, kjo të paktën nuk mund të ndërlidhet me elementet thelbësore të partive politike. Esenca është e ndryshme, struktura është e ndryshme, qëllimi është i ndryshëm. Mbi të gjitha, logjika është e ndryshme.

Sidoqoftë, tashmë shumë shpejt keni sërish në duart tuaja mundësinë për të vendosur. Për vitet e ardhshme.

Testi është afër: zgjedhjet parlamentare! Janë afruar aq shumë sa që pothuajse askush nuk e di kur saktësisht do të mbahen. Mund të jenë 30 ditë nga sot! Ndoshta pakëz më larg, apo edhe më larg se aq.

Testi është edhe më i thjeshtë: lista për deputetë! Ose, oferta e kuadrit që partitë politike do të sjellin para jush, së shpejti! Do të jenë publike, sepse nuk mund të jenë ndryshe. Do të jenë emra që kryesisht i njihni, sepse jemi vend i vogël dhe popullatë e vogël.

Do t’ia gjeni fijen lehtë se kush janë, prej nga janë, çka kanë dhe çka nuk kanë. Të paktën, për shumicën prej tyre do të keni lehtë të dini më shumë sesa minimalja.

Autori është Sekretar i Përgjithshëm i AAK-së dhe deputet në Kuvendin e Kosovës

Botuar në Koha Ditore, 26 mars 2014, fq. 11

Dështimet e qeverisjes së keqe

Dështimet e qeverisjes së keqe

BURIM RAMADANI

U bënë gati shtatë vjet të qeverisjes së keqe. Për afër një dekadë, qytetarët e Kosovës morën teposhëzen, u varfëruan dhe humbën shpresën se dita e nesërme do të jetë më e mirë.

U mashtruan dhe u keq-përdorën skajshëm. Paratë e qytetarëve, përmes Buxhetit të Kosovës, u kthyen në elemente kusuritje të Qeverisjes më të keqe në historinë e pas-çlirimit në Kosovë. Qeverisje pa asnjë karakter demokratik, që synoi gjatë tërë kohës zaptimin e shtetit, rritjen e korrupsionit dhe bashkëjetesën me krimin e organizuar.

Shumë dështime e përcollën këtë qeverisje të keqe. Shumë mashtrime u bënë nga qeveritarët.

A ju kujtohen premtimet kryesore me të cilat PDK dhe Hashim Thaçi erdhën në pushtet? Sa prej tyre janë realizuar? Sa prej tyre janë në rrugë të mbarë për t’u realizuar?

Të shohim vetëm dhjetë (10) prej këtyre premtimeve kryesore të fushatës manipuluese të Thaçit dhe PDK-së.

1.    Rrymë 24 orë. Premtim i rremë. Jo vetëm që rryma po vazhdon të mbetet një prej problemeve kryesore të qytetarëve të Kosovës, por edhe më keq. Qytetarët e Kosovës po paguajnë rrymën më të shtrenjë në rajon. Qeveria e Kosovës po blen rrymë nga Serbia, ndërsa tenderët në KEK janë kthyer në bollëk për qeveritarët dhe familjarët e tyre.

2.   Ulje të shpenzimeve qeveritare. Premtim i rremë. Shpenzimet dhe luksi i qeveritarëve të korruptuar u rrit skajshëm. Nuk ka asnjë qeveri më të madhe në rajon dhe as në Evropë. Nuk ka asnjë qeveri që shpenzon më shumë se këta qeveritarët tanë të padijshëm. Më shumë se 60 persona të qeverisë kanë shoferë, vetura, reprezentacion, këshilltarë, asistente, zyra e çka jo tjetër.

3.  Zero tolerancë ndaj korrupsionit. Premtim i rremë. Në të vërtetë, plotësisht e kundërta ka ndodhur gjatë këtyre vjetëve. Këta qeveritarë të korruptuar duket se kanë vendosur standard negativ që “nëse nuk je i korruptuar, nuk mund të jesh me ne!”. Kjo është logjika e korruptuar e këtyre.

4.     Depolitizim i arsimit. Premtim i rremë. E tërë logjika e kësaj qeverisjeje të keqe u kthye në ndërtimin e disa objekteve shkollore, të cilat fatkeqësisht nuk arritën as minimunim për të mundësuar arsimimin kompetent. Por, ndërtimi i shkollave kishte të bënte me tenderë dhe këtu kjo qeverisje e keqe kishte synimin. Tenderët. Në anën tjetër, politizuan skajshëm arsimin. Shkelën çfarëdo profesionaliteti dhe neutraliteti politik në arsim. E bënë edhe më keq se që ishte.

5.      Konsolidimin e sistemit shëndetësor. Premtim i rremë. Këta njerëz e sëmurën keq edhe mjekësinë. E shkatërruan deri më masën që për katër vjet me radhë shëndetësia në Kosovë realisht ra në komë. Vetëm si shembull mund ta shohim QKUK-në. Për katër vjet me radhë nuk kanë mundur të zgjedhin drejtorët e klinikave. Vazhdojnë me Ushtrues Detyre. Kjo tregon çka duan dhe çka po bëjnë këta qeveritarë të korruptuar.

6.    Zhvillim ekonomik. Premtim i rremë. Qytetarët e Kosovës jetojnë sot në kushte shumë më të rënda. Varfëria po rritet për çdo ditë, ndërsa prodhimi vendor është sakatuar në secilën mundësi dhe në secilin variant.

7.     Liberalizimi i vizave. Premtim i rremë. Madje, premtim i pësëritur gjatë tërë kohës, pa asnjë pikë turpi në fytyrë. “Për 15 muaj do të heqim vizat”, thoshte Kryeministri Thaçi në vitin 2010. U bënë katër (4) vjet dhe asgjë. Madje, nuk duket se do të ndodh shpejtë dhe nuk do të ndodh assesi përderisa Kosova ka këtë qeverisje të keqe.

8.   Lugina e Silikonit. Premtim i rremë. A e mban mend kush çka ishte ajo? Çka synonte ky premtim të përmirësojë jetën e qytetarëve? Ka mbetur e harruar, pa asnjë lëvizje të vetme për të realizuar këtë.

9.    Zhvillim të demokracisë. Premtim i rremë. Për gjatë këtyre vitesh të qeverisjes së keqe, Kosova shënoi rënie në të gjitha raportet ndërkombëtare për lirinë e shprehjes dhe pavarësinë e mediave. Linçuan secilin qytetar të Kosovës që hapur dhe me kurajo adresoi dështimet dhe keq-qeverisjen. Sot, Kosova ka probleme serioze me nivelin e saj të demokratizimit, pikërisht për shkak të logjikës së keqe të qeverisjes.

10. Largimi i nepotizimit. Premtim i rremë. Stërmbushën administratën me familjarë, militantë partiak, të afërm, kushërinjë, dajë e teze. Për më keq, vendosën standardin më të ulët të efikasitetit në institucionet publike. Kanë bërë çmos për të degraduar secilin institucion, përmes futjes së njerëzve të “tyre” në secilën skutë dhe në secilën mundësi.

Jo vetëm këto dhjetë dështime janë substanciale. Ka edhe plotë të tjera.

Prandaj, këta qeveritarë të korruptuar meritojnë të shkojnë në opozitë dhe të përgjigjen edhe në aspektin ligjor për gjithë këtë keq-përdorim të pandalshëm të buxhetit të popullit të Kosovës.

 http://ditapress.com/deshtimet-e-qeverisjes-se-keqe/ 

MJEGULLA E TRIBUNALIT

Mjegulla e Tribunalit

BURIM RAMADANI

Gjithçka e mjegullt. Nuk ka qartësi dhe nuk ka saktësi. Shumë përfolje, spekulime dhe thashetheme. Por, pothuajse askush nuk i ka përgjigjet e domosdoshme për zhvillimet e shpejta që mund të ndodhin në Kosovë.

Fjala është për të ashtuquajturin Tribunali për krimet e ndodhura në Kosovë gjatë periudhës 1998-2000. Tribunali që mund të vendoset jashtë Kosovës dhe që do të mund të ketë për subjekt hetimin e thashethemeve të ngritura në raportin e senatorit zviceran, Dick Marty.

Derisa spekulimet dhe thashethemet e kanë kapluar Kosovën, koluaret janë të vetmet adresa ku njerëzit spekulojnë me të vërtetën e mundshme. Vetëm koluaristët pretendojnë të kenë përgjigjet në shumëçka për apo rreth kësaj ideje për të ashtuquajturin Tribunal. Zyrtarët dhe diplomatët thonë të kenë mangësi të mëdha të informatave rreth kësaj. Politikanët seriozë janë të shqetësuar thellësisht ndikimin e keq të kësaj ideje në raport me shtetin e Kosovës, ndërsa qytetarët janë të mërzitur me këtë sistem të hedhjes në ajër të “proceseve” të panjohura dhe të pazbërthyera.

Sikurse pyetjet themelore në gazetari, po ashtu pyetje themelore duhet të ngritën edhe rreth kësaj ideje, për mua të çmendur: Tribunalit për Kosovën.

Çka? Pse? Ku? Kur? Dhe, Kush?

ÇKA po duan të arrijnë me këtë Tribunal? Ndëshkimin e Kosovës që ka luftuar për të drejtat e veta dhe për lirinë e popullit apo çmimin që duhet ta paguajë Kosova për projektet e ardhshme të cilat edhe më tutje mbesin të pazbërthyera? Në cilindo version, nuk ka përgjigje në pyetjen Çka? Pastrimin me të kaluarën? Nuk e besoj. Kosova ka pastruar të kaluarën e vet, madje e ka të pastër dhe pa dilema. Populli i Kosovës, i udhëhequr nga UÇK-ja, ka luftuar për të mbrojtur jetën e njerëzve dhe për të arritur lirinë, që është vlerë themelore e njeriut dhe e popujve.

PSE po duan të krijojnë këtë Tribunal? Çfarë nevoje ekziston që populli i Kosovës të mbetet në rrethana lufte edhe 15 vjet pasi ka përfunduar lufta çlirimtare? Kujt i konvenon kjo dhe pse po bëhet? Në asnjë rrethanë dhe në asnjë përgjigje serioze nuk del as edhe një argument i vetëm që Kosova duhet të kalojë nëpër një situatë të këtillë të rëndë, të padrejtë dhe të ndjeshme. Sepse, Serbia apo Rusia po e kërkojnë këtë apo sepse partnerët perëndimorë përballen me akuza për “fshehje” të së vërtetës në Kosovë? Kjo e fundit nuk ekziston fare. E vërteta në Kosovë është dëshmuar në Tribunalin e Hagës, ku udhëheqës të Qeverisë së Serbisë dhe ish-Jugosllavisë janë dënuar për dhunën dhe krimet që kanë bërë ndaj popullatës shqiptare në Kosovë. Vetëm kjo është e vërteta. Asgjë tjetër. Në anën tjetër, Serbia dhe Rusia mund të kenë kërkuar në vazhdimësi gjëra të tilla të çmendura, por kjo mbeten vetëm e tillë: çmenduri.

KU do të vendoset një mekanizëm i tillë? Spekulimet vazhdojnë dhe thellohen çdo ditë e më tepër. Jashtë apo brenda Kosovës? Aty apo këtu? Së pari, asnjë argument nuk qëndron se një mekanizëm i tillë duhet të bëhet jashtë Kosovës. Tek e fundit, këtu është EULEX-i, këtu është KFOR-i. A nuk ka dërguar BE-ja një Mision të veçantë, më të madhin në historinë e vet, për Sundim të Ligjit? A nuk është ky Mision një ndihmë e madhe me ekspertizë dhe neutralitet profesional për institucionet e drejtësisë dhe të zbatimit të ligjit në Kosovë? Është e qartë se EULEX-i nuk ka arritur pritjet e qytetarëve të Kosovës në krim të organizuar dhe korrupsion, por nuk është Kosova fajtore për këtë!

KUR do të qartësohet gjithçka rreth këtij të ashtuquajturit Tribunal? A ka afat? Deri kur do të mbahet situata e tensionuar brenda Kosovës për diçka që të gjithë jemi të bindur se nuk është asgjë më shumë se sa një çmenduri. Kjo çmenduri duhet të kalojë sa më shpejtë. 

KUSH do të merr vendimin për të gjithë këtë? Kuvendi i Kosovës? Nuk e besoj se mund ta bëjë këtë! Nuk e besoj se dëshiron ta bëjë këtë! Tek e fundit, askush nuk besoj se është i vullnetshëm të hyjë në këtë “matematikë”.

Thjesht, mjegulla duhet të hiqet. Qartësia në situatë të këtilla është e domosdoshme. Nuk mund të lëvizet në terr dhe mjegull. Kështu nuk i ndihmohet Kosovës.  

(Autori është Sekretar i Përgjithshëm dhe deputet i AAK-së. Ky artikull është shkruar ekskluzivisht për gazetën Tribuna)

Botuar në TRIBUNA, më 20 mars 2014

RUTINA DËMTON

Rutina dëmton

BURIM RAMADANI

Shteti nuk është mirë. 

Qeverisja është e keqe. 

Qytetari është në hall.

Të tri këto elemente, një nga një dhe kur të bëhen bashkë, dëshmojnë të vërtetën e saktë të aktualitetit politik, ekonomik dhe shoqëror që mbizotëron në Kosovë. Të keqes në tri perspektiva. Të aktualitetit të vështirë me të cilin po përballen për çdo ditë qytetarët e Kosovës. Të zhytur në kredi bankare, me të ardhura jo stabile, sikurse edhe me rritjen e çmimeve në mënyrë të vazhdueshme.

Zhvatja nuk ka të ndalur. Këtë e bën Qeveria, këtë e bëjnë sekserët e qeveritarëve, e bën administrata, e bëjnë Bankat, po vazhdojnë ta bëjnë pothuajse të gjithë. I madh e i vogël. Si t’u jepet mundësia që të jenë “dikushi” në këtë shtetin tonë! Nuk kanë peshore fare!

Kanë humbur ndjenjën e realitetit se ku po jetojnë. Kolluqet, lluksi qeveritar, veturat e shtrenjta, telefonat me mbulesë pa kufij, drekat e darkat në faturë të shtetit, mëditjet e pandalshme për çdo lëvizje që bëjnë, aty-këtu edhe ndonjë shoqërues apo shoqëruese me karakteristika të veçanta nga partneri apo partnerja që kanë në shtëpi.

Duket se në diskutimet e tyre “shoqërore”, kanë humbur po ashtu ndjenjën e vlerës së parasë. Zerot pas numrave tjerë rendor duket se nuk i kanë fort problem. Nëse diçka është me një zero më shumë apo një zero më pak. Sikur të flisnin për kunguj apo për gurë të mëhalles.

Afaristët ankohen se po ua “nxjerrin shpirtin”, qeveritarët lavdohen sa të zotët janë në “negociim” të tenderëve, punësimeve apo favoreve të ndryshme. Bankat ankohen për kredi të këqija, ndërsa qytetarët qajnë hallin për kushte mbijetese. Të punësuarit kritikojnë “ngarkesat” në punë, ndërsa të papunësuarit luten për një vend të thjeshtë pune. Mësimdhënësit mezi lidhin financiarisht muajin me muaj, ndërsa studentët përtojnë të lexojnë një libër për një provim, por falsifikojnë notat dhe blejnë diplomat. Drejtorët e shkollave ndërtojnë rutinë në zyre, prindërit “harrojnë” të kujdesen për fëmijët e tyre në shkollë, ndërsa nxënësit rrahen, therren e vriten për tema të tyre “të mëdha” fëmijërore. Pacientët duhet të përgatiten mirë me para saherë që “duan” të sëmuren, ndërsa mjekët “kujdesen” që asgjë të mos kalojë pa “tarifën” e vet.

Ky është aktualiteti i kthyer në rutinën tonë ditore. Fatkeqësisht! Rutinë që është vendosur kryekëput për shkak të qeverisjes së keqe. Për shkak të mungesës së plotë të vullnetit për të ndërtuar qeverisje të mirë. Për më keq, kjo rutinë dëmtuese ka arritur në këtë shkallë edhe për shkak të mungesës së dijes.

Qeveritarët e tashëm nuk kanë pasur as dije dhe as vullnet për të ndërtuar qeverisje të mirë. Nuk ka pasur as guximin që të distancohen, të paktën, individualisht nga keq-qeverisja, keq-përdorimi i skajshëm dhe manipulimet e panumërta gjatë këtyre viteve. Nuk kemi dëgjuar madje asnjërin prej tyre të jetë distancuar me këmbëngulje dhe të ketë kërkuar llogari pa asnjë kompromis për skandalet e panumërta, aferat korruptive, shpenzimet enorme, lluksin totalisht të panevojshëm, familjarizmin, klientalizmin e çka jo tjetër. 

Prandaj, rutina duhet të ndalet. Sipas Fjalorit të Oksfordit, fjala “rutinë” do të thotë “sekuencë e veprimeve të rregullta apo zakonshme që përcillen”. A dëshiron dikush që rutina të jetë përgjigjja për qeverisjen e ardhshme? A dëshiron dikush që menaxhimi i parasë publike të bëhet në këtë formë rutine?

Qeverisja e ardhshme ka për detyrë themelore të dalë nga kjo rutinë! Të gjitha këto praktika të ndërtuara deri më tash duhet të thyhen. Të hudhen në plehra.

Një moment i ri duhet të ndërtohet. Rutina dëmton!

Botuar në TRIBUNA, 13 mars 2014, fq. 6