Monday, December 24, 2007

Tri detyrat e Qeverisë së re

Loja pa fitues

Tri detyrat e Qeverisë së re

Qeveria e re, sikurse e tashmja, do të jetë në mes të pritjeve të publikut dhe mandatit të saj praktik. Në fakt, qeveria e re do të ketë mandat politik të përbërë prej tri komponentëve: ruajtja e stabilitetit dhe sigurisë së brendshme, angazhimet përcjellëse pas shpalljes së shtetit të Kosovës, si dhe përgatitjen e zgjedhjeve të reja parlamentare dhe pjesërisht edhe lokale. Angazhimet për përmirësimin e ngritjen e standardit jetësor do të kenë pak energji në dispozicion

Shkruan: Burim Ramadani

I
Kalimi nga përfundimi i mandatit të kësaj qeverie në fazën e fillimit të funksionimit të qeverisë së re duhet të ndodh sa më shpejt që është e mundur. Kjo është kërkesë e rëndësishme që tejkalon këtë nivel, në fakt kjo është nevojë. Intensiteti i angazhimeve të qeverisë duhet ruajtur në nivel të lartë sidomos tash në kohën kur vendi po futet në një fazë të re të vendimmarrjes së madhe. Vazhdimësia e projekteve dhe planeve që kanë të bëjnë me çështjet madhore të vendit është e domosdoshme, ndërsa fryma e implementimit të obligimeve të brendshme e të jashtme duhet të mbizotërojë. Tashmë janë mbushur pesë javë prej datës së mbajtjes së zgjedhjeve të 17 nëntorit dhe mbi dy javë prej certifikimit të rezultateve për zgjedhjet e nivelit parlamentar. Qeveria e re nuk është bërë ende, derisa angazhimet dhe rezultatet që priten prej saj nuk janë në proporcion me mandatin real politik të saj në praktikë. Edhe qeveria e re, sikurse e tashmja, do të jetë në mes të pritjeve të përgjithshme të publikut dhe mandatit të saj praktik. Në fakt, qeveria e re do të ketë mandat politik të përbërë prej tri komponentëve: ruajtja e stabilitetit dhe sigurisë së brendshme, angazhimet përcjellëse pas shpalljes së shtetit të Kosovës, si dhe përgatitjen e zgjedhjeve të reja parlamentare dhe pjesërisht edhe lokale. Angazhimet tjera të cilat kanë të bëjnë në mënyrë më direkte me përmirësimin dhe ngritjen e standardit jetësor të qytetarëve të Kosovës, sikurse edhe mirëqenies sociale realisht do të kenë pak energji në dispozicion.

II
Kapërcimi dhe ballafaqimi me të gjitha situatat e mundshme para dhe pas shpalljes së pavarësisë së vendit është një detyrë mjaft domethënëse për institucionet e reja të vendit, sikurse edhe për ato permanente të sigurisë. Skenaret e ndryshme që mund të vëhen në praktikë, sidomos nga ana e Serbisë dhe serbëve lokalë, duhet parë si një rrezik potencial për destabilizimin e brendshëm të Kosovës. Ka një rrjedhë logjike të gjërave. Aksioni shkakton reaksion, reaksioni shkakton zingjir aksionesh, ky zingjir shkakton provokime tejet-nxitëse, që mund të kalojnë në thellim ekstrem të pakënaqësive të brendshme, gjë që do të mund të nxiste destabilitet dhe dhunë. Reflektimi i kësaj situate dhe këtyre skenareve në mesin e popullatës së Kosovës mund të mos ndalet vetëm në rrethanat individuale, familjare apo grupore. Zgjerimi i reflektimit të tillë në nivelin e institucioneve të Kosovës dhe veçanërisht në ato që kanë për detyrë ruajtjen e sigurisë publike të Kosovës do të mund të merrte kahje të komplikimit më të thellë dhe më serioz të zhvillimeve në vend. Detyra e qeverisë së re bazohet në bashkërendimin e politikave, planeve, angazhimeve dhe aksioneve me institucionet e sigurisë që janë jashtë autoritetit të vetë qeverisë. Në këtë mes, objektivat e qeverisë duhet reflektuar domosdoshmërisht në aspektin praktik të funksionimit edhe në Shërbimin Policor të Kosovës, Trupat e Mbrojtjes së Kosovës, Policinë ndërkombëtare në Kosovë, KFOR-in dhe kompanitë private të sigurimit.

III
Kompletimi i shtetësisë së Kosovës nuk është akt, por proces. Si i tillë duhet shikuar edhe zhvillimet e pas deklarimit të mëvehtësisë, për të cilat do të duhen angazhimet gjithëpërfshirëse. Shpallja e pavarësisë së Kosovës duhet të përcillet me punë të madhe në një numër çështjesh të rëndësishme për funksionimin e shtetit. Angazhimet përcjellëse pas pavarësisë së Kosovës kanë të bëjnë me punën e madhe që institucionet e Kosovës duhet të zhvillojnë edhe brenda edhe jashtë vendit. Brenda vendit, institucionet e Kosovës duhet të fillojnë dhe implementojnë detyrime të ndryshme, sikurse janë: simbolet, Kushtetuta, miratimi i ligjeve që dalin nga Pako e Ahtisarit, fillimi i implementimit të politikave dhe aranzhmaneve jo të lehta që përcaktohen në këtë Pako (të cilën Kuvendi i Kosovës e ka miratuar me 99 për qind të votave, pos serbëve), ri-organizimi territorial, përcaktimi i detajizuar i kompetencave midis prezencës së ardhshme ndërkombëtare në Kosovë dhe institucioneve vendore, fillimi i përgatitjeve për shpërbërjen e plotë të TMK-së dhe fillimin e përgatitjeve për formimin e Forcës Mbrojtëse, themelimin e kapaciteteve diplomatike, si dhe ruajtjen e ngritjen e nivelit të marrëdhënieve ndër-etnike. Ndërsa, jashtë Kosovës, institucionet e vendit i pret një angazhim i fuqishëm në aspektin diplomatik. Liderët dhe nivelet e ndryshme politike e publike do të duhet të kalojnë kohë të gjatë nëpër kryeqytetet e ndryshme për të bindur ato të njohin shtetin e ri dhe të vendosin marrëdhëniet diplomatike.

IV
Kosova dhe shoqëria e Kosovës nuk përmblidhen vetëm me status, pavarësi apo angazhime me arritjen e aspiratave për të qenë mëvehte. Proceset e domosdoshme në sistemin demokratik duhet zhvilluar edhe gjatë situatave të ndjeshme apo të entuziazmuara. Zgjedhjet e ardhshme parlamentare pritet të zhvillohen në pjesën e fundit të vitit të ardhshëm, derisa në të njëjtën periudhë apo afër saj pritet të zhvillohen edhe zgjedhjet lokale, të paktën në disa prej komunave të Kosovës të cilat preken nga procesi i decentralizimit. Pakoja e Ahtisarit, të cilën institucionet e Kosovës e kanë marrë për obligim ta implementojnë, përcakton edhe çështjen e zgjedhjeve të ardhshme. Në fakt, përcaktimin në mënyrë shprehimore të zgjedhjeve të ardhshme ishin kërkuar nga opozita në kohën kur përgatitej dhe finalizohej kjo Pako. Në fund të fundit, koalicionet e mëdha, me bazë të gjerë apo bashkëqeverisja në Kosovë duket se ka për qëllim bazik tejkalimin e përbashkët dhe më të fuqishëm të fundit të procesit të pavarësimit të Kosovës. Nëse kjo është e saktë, atëherë vetë partitë në koalicion do të duhej që menjëherë pas pavarësimit të Kosovës të kërkojnë fillimin e përgatitjeve për zgjedhjet e reja në vend, të cilat në fakt kanë bazë ligjore në dokumentin aranzhues të ish-ndërmjetësuesit Ahtisari. Bazuar në këto komponenta, vërehet qartë se cilat do të jenë angazhimet e qeverisë së re të Kosovës dhe se në cilat fusha mund të pritet rezultate të prekshme. Për aktivitetet në fushat tjera duket se do të mbetet pak energji.

Botuar në “Zëri” më 24 dhjetor 2007, fq. 12
Po ashtu në gazetën e Tiranës “Gazeta Shqip”, më 25 dhjetor 2007, fq. 10. http://www.gazeta-shqip.com/artikull.php?id=33696 ,
si dhe në “Infopress”, më 26 dhjetor 2007, fq. 9.

Friday, December 21, 2007

Sinjalet në Nju Jork dhe Prishtinë

Loja pa fitues

Sinjalet në Nju Jork dhe Prishtinë

Mbledhja e Këshillit të Sigurimit të OKB-së dhe bisedimet për formimin e koalicionit të ri janë qartësisht momentet që përcaktojnë në vija të përgjithshme zhvillimet e ardhshme në Kosovë. Në Nju Jork dhe Prishtinë këtë javë jepen sinjalet për hapat e mëtejshëm. Kosova ka nevojë për vendim për pavarësi, sikur edhe për Qeveri funksionale dhe të përgjegjshme, në dallim prej këtyre të deritashme që prej vitit 2002

Shkruan: Burim Ramadani

I
Proceset e ndryshme jo rrallë herë zhvillohen në të njëjtën kohë dhe nën presione të caktuara që lidhen me to. Java që kemi hyrë duket të jetë mjaft e rëndësishme për të paktën përcaktimin e vijave të përgjithshme për hapat e mëtutjeshëm në dy prej zhvillimeve brenda dhe për Kosovën. Së pari, sa i përket zhvillimeve mbi pavarësimin e Kosovës këtë javë do të mbahet një mbledhje e rëndësishme në Nju Jork, sado që kjo do të jetë vetëm një provë jo vendim-prodhuese. Së dyti, pas zgjedhjeve të 17 nëntorit ende janë duke u zhvilluar bisedimet mbi parimet e formimit të koalicionit qeverisës, derisa këtë javë duhet dhe pritet që këto bisedime të futen në nivel të detajeve për të përcaktuar saktësisht ndarjen e pushtetit midis partive kryesore politike në vend. Të dyja këto zhvillime janë ende në stadin e provës, derisa çështja e formimit të koalicionit duket se është më lehtë e arritshme për shkak se në masë të madhe kjo varet nga vetë kosovarët. Porse, zhvillimet në Nju Jork nuk janë, sikurse nuk kanë qenë deri më tash, çështje që varet nga kosovarët, por varet plotësisht nga politikat kombëtare të shteteve të përfaqësuara në atë nivel.

II
Provat e ndryshme të deritashme në përgjithësi kanë dalë të jenë jo aq të suksesshme në Këshillin e Sigurimit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara në Nju Jork. Dështimi i tentimeve për të vënë në votim projekt-rezolutat e vendeve demokratike të Perëndimit gjatë muajve qershor e korrik të këtij viti, ka vënë një pikëpyetje të fuqishme rreth mundësisë që prova të tilla të kenë sukses. Edhe tash pas rreth gjashtë muajsh, Këshilli i Sigurimi duket se mbetet i njëjtë në konfiguracionin e mbyllur sa i përket çështjes së Kosovës. Sërish do të ketë një ndarje të qartë dhe publike të vendeve demokratike në njërën anë dhe vendeve të fuqishme botërore kundërshtuese të ideve Perëndimore për pavarësimin e Kosovës në anën tjetër. Sërish do të del në pah fuqia e bllokimit unilateral në kundërshtim të plotë me interesat e politikës globale të udhëhequr nga demokracitë Perëndimore. Sidoqoftë, kjo mund të mos jetë prova e fundit në Këshillin e Sigurimit, sado që do të duhej të ishte kështu. Mundësia e vazhdimit të provave në Nju Jork nuk është rezultat-dhënëse, prandaj kjo duhet të shmanget si tentim. Kosova duhet të ecë në rrugën e vet pas këtë mekanizëm.

III
Pushteti i brendshëm pritet që të ndahet edhe në detaje brenda javës në vazhdim. Partitë kryesore politike të vendit duhet të merren vesh për krijimin e një qeverie funksionale dhe të përgjegjshme para qytetarëve. Kompozicionet që janë parë deri më tash në Qeveritë e pasluftës, me pak përjashtime nga brenda, kanë reflektuar nivel jo të mirë të aftësisë së kosovarëve për të ndërtuar shtet dhe udhëheqje të shoqërisë mbi parimet dhe praktikat demokratike. Thënë më thjesht, qeveritë që nga 2002 e këtej nuk kanë reflektuar potencialin politik, menaxherial dhe akademik që besohet se ka Kosova. Loja nuk duhet të luhet me formacionin e tretë të ekipit, prandaj tashmë është momenti formacioni i parë të jetë në përballje me obligimet e veta. Në të njëjtën kohë, partitë që pritet të futen në koalicion (me gjasë LDK dhe AAK), duhet të jenë të vetëdijshme se fitues i zgjedhjeve është PDK-ja, prandaj asaj i duhet lënë hapësira për realizimin e premtimeve me të cilat është paraqitur në fushatën e saj rreth dhjetëmuajshe parazgjedhore. PDK-së pakontestueshëm i duhet rezervuar për shembull Ministria e Transportit në mënyrë që të realizojë projektet për auto-rrugët moderne.

IV
Presidenti Fatmir Sejdiu do të bëhet lideri i parë i Kosovës që i drejtohet Këshillit të Sigurimit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara në Nju Jork. Derisa ish-kryeministri Bajram Kosumi ishte shënuar si lideri i parë kosovar që ka marrë pjesë në mbledhjen e këtij organi, presidenti Sejdiu në këtë rast do të mund të shpreh qëndrimin e Kosovës karshi procesit të statusit, marrëdhënieve fqinjësore të ardhshme me Serbinë, perceptimin e kosovarëve për bashkësinë ndërkombëtare, nevojën e vendosjes së një misioni të limituar nga Bashkimi Evropian, vazhdimin e prezencës së NATO-s në Kosovë, sikurse edhe për aspiratat kosovare për integrim në NATO dhe BE. Sejdiu në mbledhjen e së mërkurës duhet të jetë fuqimisht këmbëngulës në prezantimin e shpirtit të popullit të Kosovës. E ardhmja e Kosovës është në NATO, BE dhe të gjitha organizatat ndërkombëtare që synim kanë zhvillimin e botës, ruajtjen dhe mbajtjen e sigurisë rajonale e globale. Kosova ka nevojë për vendim të qartë për të ecur përpara drejt zhvillimit të demokracisë së brendshme, prandaj edhe Nju Jorku edhe Prishtina duhet të japin sinjalet këtë javë, sinjale për funksionalitet.

Botuar në “Zëri” më 17 dhjetor 2007, fq. 14

Monday, December 10, 2007

Liderët t’i drejtohen popullit!

Loja pa fitues

Liderët t’i drejtohen popullit!

Me ditën e sotme kanë përfunduar edhe zyrtarisht angazhimet e kosovarëve në negociatat për statusin. Koha për vendime ka ardhur, derisa shtimi i kujdesit është jo vetëm i domosdoshëm. Qytetarët e Kosovës kanë nevojë për qartësim të situatës dhe të hapave në ditët e javët në vazhdim. Liderët e vendit duhet t’i drejtohet popullit për t’i kërkuar qetësi maksimale dhe për t’i paralajmëruar me vështirësitë që mund të përballen

Shkruan: Burim Ramadani

I
Procesi mbi përcaktimin e statusit të vendit, përkatësisht pavarësimin e Kosovës, nga sot edhe zyrtarisht përfundon pjesën e negociatave midis palëve me ndërmjetësim ndërkombëtar. Pala kosovare e ka bërë mjaft të qartë se pas angazhimeve shtesë 120 ditësh, të cilat përmbyllen ditën e sotme, nuk do të pranojë procese tjera të negocimit. Ky është një vendim për t’u përkrahur dhe mirëpritur nga ana e qytetarëve të Kosovës. Por, në të njëjtën kohë ky vendim duhet të përcillet edhe nga qartësimet e nevojshme, që në fakt janë të domosdoshme. Qytetarët kanë nevojë dhe duhet të dinë për të gjitha vështirësitë e mundshme me të cilat mund të ballafaqohen në ditët dhe javët e ardhshme. Këto vështirësi mund të mos jenë të pakta, derisa ekziston një zbrazësi e madhe midis përgatitjeve të nevojshme për ballafaqimin me situata të ndryshme dhe informimit të qytetarëve për këto lloj situatash. Tek e fundit, deklarimi i hapur dhe i sinqertë për nevojën e përgatitjes së vetes dhe për nevojën e veprimeve të kujdesshme nga të gjithë aktorët në Kosovë është një obligim qytetar, politik dhe patriotik. Objektivi i madh i Kosovës është afruar dhe për t’u realizuar kjo nevojitet qetësi e pjekuri politike në të gjitha nivelet e shoqërisë së Kosovës.

II
Pavarësimi i Kosovës është një proces i pakthyeshëm dhe këtë e kanë të qartë tashmë jo vetëm populli shqiptar i Kosovës, por edhe vendet demokratike të bashkësisë ndërkombëtare. Është mëse e ditur se pavarësimi i Kosovës është lufta për ekzistencën e popullit, sikurse edhe që tashmë jemi në fazën kur pavarësimi nuk është më vullnet vetëm i shumicës së popullit të Kosovës, por është edhe politikë e vendeve demokratike të botës. Lëvizjet e popullit shqiptar të Kosovës për të qeverisur veten datojnë shumë kohë më parë derisa tashmë ekziston bindja tek të dy popujt se konflikti i Kosovës mes shqiptarëve dhe serbëve ka derivuar që nga kohët e lashta. Historianët dhe njohësit e mirë të Ballkanit e sjellin origjinën e konfliktit të Kosovës në kohë më të vonshme, përkatësisht në fund të shekullit të 19-të. Në atë periudhë ka ndodhur spastrimi etnik i trojeve të banuara nga shqiptarët në disa nga qytetet që tashmë gjenden në pjesën e jugut të Serbisë, sikurse është rajoni që përfshin qytetet e Nishit, Leskovës dhe Prokuples. Konflikti rreth 120 vjeçar është përcjell me mbi katër luftëra midis shqiptarëve të Kosovës dhe autoriteteve mbretërore e shtetërore të Serbisë, duke vënë në lëvizje së fundmi edhe botën demokratike.

III
Provokimet e mundshme që mund të ngritën tashmë nga brenda dhe jashtë Kosovës duhet të merren në konsideratë dhe për këtë duhet vetëdijesuar jo vetëm institucionet, por edhe populli i Kosovës në përgjithësi. Nuk është asgjë e ngutshme nëse liderët e vendit i drejtohet që sot, por edhe gjatë ditëve të ardhshme, qytetarëve të Kosovës për t’u qartësuar rreth të gjitha veprimeve të nevojshme, sikurse edhe rreth të gjitha llojeve të situatave e provokimeve që mund të hasen gjatë kësaj kohe. Tek e fundit, provokimet nga Serbia dhe nga serbët e Kosovës kanë qenë të vazhdueshme në Kosovë që prej përfundimit të luftës çlirimtare në vitin 1999. Themelimi i të ashtuquajturës “Garda e Car Llazarit” është vetëm njëra prej provokimeve të kohës së fundit që autoritetet e Beogradit po i bëjnë Kosovës dhe shumicës shqiptare këtu. Thirrja në emrat e liderëve të Serbisë dhe momentet historike është përdorur gjatë tërë kohës si strategji për mobilizimin e masave serbe kundër shqiptarëve të Kosovës. Ditëve të fundit në Serbi janë vendosur edhe fotografi të mëdha të udhëheqësve historikë të Serbisë me citatet e tyre luftënxitëse dhe urrejtje-nxitëse në emër të asaj që ata e quajnë “mbrojtje e Kosovës”.

IV
Përsëritja e çfarëdo lloj angazhimi në negociata të reja për pavarësimin e vendit, ku do të përfshiheshin të dyja palët, është i papranueshëm dhe i jo-funksional për Kosovën. Idetë e dhëna më parë për ndonjë konferencë ndërkombëtare për Kosovën nuk do të nxjerrin kurrfarë rezultati, por vetëm sa do të thellonin tensionet e brendshme në Kosovë dhe rreth saj. Liderët politikë të vendit do të duhej të jenë të gatshëm për të marrë vendimet e nevojshme për të ardhmen e Kosovës derisa në të njëjtën kohë t’i bashkërendojnë këto veprime me vendet demokratike të bashkësisë ndërkombëtare. Refuzimi i pavarësimit të Kosovës vjen pothuaj plotësisht nga vendet pa sistem kredibil demokratik. Kjo, në fakt, shfaq luftën midis sistemeve, midis parimeve, midis ideve dhe midis vizioneve. Qytetarët e Kosovës janë këmbëngulës në rrugën drejt demokracisë, derisa serbët si popull kanë dilemat e tyre të thella. Prandaj, këtu mund të shpjegohet deri në një masë përkrahja e pa-kompromis që Federata Ruse është duke vazhduar t’i jep Serbisë, madje edhe në idetë anti-humane për të ashtuquajturën “bllokadë ndaj Kosovës”. Kjo, edhe pse nuk mund të bllokojë jetën në Kosovë, mund të shkaktojë vështirësi, prandaj qytetarët e Kosovës duhet të kenë më shumë informata rreth vështirësive.

Botuar në “Zëri” më 10 dhjetor 2007, fq. 08

Monday, December 3, 2007

Momentet e vendosmërisë

Loja pa fitues

Momentet e vendosmërisë

Demolimi paraprak i të ardhmes nuk është vështirë të bëhet. Për të pamundësuar këtë duhet mbështetur në njerëz të vendosur e të dëshmuar për vizion e veprim strategjik dhe konkret, ata që dëshmuan për trimëri, atdhedashuri, dituri, aftësi, që dhanë gjak, mund e djersë. Koha vendimtare nuk vjen shpesh në histori. Zoti na ruajt nga ata ‘shqiptarë’ që më 28 qershor të vitit 1989, përkatësisht në 600-vjetorin e Betejës së Kosovës, shkuan në Gazimestan për t’i duartrokitur Sllobodan Millosheviqit

Shkruan: Burim Ramadani

I
Ditët, javët dhe muajt në të cilët Kosova do të futet pas dhjetëditëshit të parë të këtij muaji janë vendimtare për shumë procese të rëndësishme. Edhe çështjet e brendshme, por edhe ato në relacione të jashtme do të marrin rrugën e zhvillimeve të reja tejet domethënëse për të ardhmen e qytetarëve të Kosovës. Jo vetëm marrëdhëniet brenda shumicës shqiptare do të përcaktohen për një kohë të caktuar, por çka është shumë më e rëndësishme, do të ri-përcaktohen marrëdhëniet midis shqiptarëve dhe të tjerëve në Kosovë me bashkësinë ndërkombëtare, me miqtë e devotshëm të Kosovës dhe me vendet që jo njëherë kanë shfaqur rezerva të ndryshme rreth aspiratave tona. Tashmë do të merren vendimet e domosdoshme qofshin për të përcaktuar të rrugën përpara, qofshin në skenarin më të keq për t’i dhënë edhe një kohë bashkësisë ndërkombëtare për përgatitjen e njohjes së shtetit të Kosovës. Ardhmëria për shumë kohë më tutje do të do të mund të vendoset në këtë periudhën e pas dhjetë dhjetorit. Vendosmëria për të ndritur të ardhmen është kruciale, prandaj baza e çdogjëje është ardhmëria.

II
Demolimi paraprak i të ardhmes nuk është vështirë të bëhet dhe për këtë ka evidencë tek ne. Për të pamundësuar këtë duhet mbështetur dhe krijuar hapësirë njerëzve të vendosur e të dëshmuar për vizion e veprim strategjik dhe konkret, pavarësisht prej cilit regjion dhe të kujt perceptohen që janë. Zoti na ruajt nga ata ‘shqiptarë’ që më 28 qershor të vitit 1989, përkatësisht në 600-vjetorin e Betejës së Kosovës, shkuan në Gazimestan për t’i duartrokitur Sllobodan Millosheviqit. Ndoshta, nuk do të ishte ndonjë habi e madhe nëse po të njëjtit njerëz do ta përsërisnin këtë edhe gjatë viteve të pasluftës, kur disa nga politikanët e Serbisë vinin në të njëjtin vend, për të njëjtën arsye, me të njëjtin mesazh. Petku mund të jetë i ndryshëm, por ndryshimi duhet të bëhet përbrenda dhe vetëm atëherë do të mund të ishte pakëz i perceptueshëm. Por, historia nuk ngutet. Ajo shkruhet qoftë për të keq, apo të mirë. Duke iu lutur Atit në qiell, Faik Konica në “Lutjen e shkrimtarit” është lutur edhe për durim gjatë punës para se ajo të shkruhet. “…Falna durimin të thellojmë një punë përpara se të shkruajmë mbi të!...”.

III
Demokratizimi i shoqërisë kosovare është proces i gjatë dhe si i tillë nuk do të përfundojë me përcaktimin e statusit të vendit, përkatësisht me pavarësimin e Kosovës. Krijimi dhe njohja e shtetit më të ri në Ballkan nuk është garanci për arritjen e nivelit të duhur të demokratizimit shoqëror dhe politik të vendit. Themelimi i mekanizmave të domosdoshëm, implementueshmëria e politikave të tyre, zhvillimi i kulturës politike, vendosja dhe zhvillimi i vlerave të qëndrueshme në rend të parë patriotike janë kërkesat e para që shoqëria kosovare duhet të plotësojë për veten e saj. Sidoqoftë, duhet sqaruar se vlera patriotike nuk do të thotë nacionalizëm ballkanik agresiv që i ka dhënë këtij koncepti kahe negative qysh shumë kohë më parë. Patriotët në Kosovë nuk janë të paktë, por nuk duhet të vazhdojnë të jenë të heshtur. Të gjithë duhet dhënë përkrahje të fuqishme procesit dhe vendosmërisë për marrjen e vendimeve të domosdoshme. Vendimi duhet të jetë i përbashkët, sikurse është e përbashkët e ardhmja jonë. Për këtë, të gjithë vullnetmirët duhet t’i bashkohet përgjegjësve për të dhënë pjesën e vet të obligimit.

IV
Depërtimi i elementeve prishëse, tashmë më shumë se asnjëherë duhet të jetë plotësisht i ndaluar. Fuqizimi i patriotëve në të gjitha sferat e shoqërisë është i domosdoshëm. E ardhmja kurrë nuk është e ditur paraprakisht në mënyrë të plotë, sikurse nuk është i ditur as momenti i vdekjes. Nuk besoj se e keqja do të ndodh, por shqetësimi për të ardhmen është gjithherë i nevojshëm. Realizimi i aspiratës sonë rreth dy-dekadëshe është në drejtim të duhur dhe në partneritet me shumicën e vendeve më të fuqishme të planetit. Secili veprim i pas dhjetë dhjetorit është shenjë e madhe në historinë kombëtare të Kosovës. Secila fjalë është rrugë-prijëse. “Ati ynë që je në qiell, jepna fuqinë të mbajmë gojën mbyllur kur s’kemi gjë për të thënë”, lutej Konica. Porse, kur duhet folur, zëri dhe dokumentet duhet të jenë të qarta, të paluajtshme dhe të zbatueshme. Vendosmëria është mbi të gjitha dhe për këtë duhen njerëzit e vendosur. Ata që dëshmuan për trimëri, atdhedashuri, dituri, aftësi, që dhanë gjak, mund e djersë dhe qëndrueshmëri. Koha vendimtare nuk vjen shpesh në histori. Ajo ka ardhur dhe do të shënohet si e tillë.

Botuar në “Zëri” më 03 dhjetor 2007, fq. 14.