Rrëfimi i Isa Mustafës

Loja pa fitues

Rrëfimi i Isa Mustafës

Për kushtet e LDK-së së Fatmir Sejdiut, kryetari aktual i Prishtinës, Isa Mustafa, ka bërë kryengritje brenda koalicionit PDK-LDK. Ai tha se Kosova udhëhiqet nga Qeveria e krimit, SHIK-ut, terrorit, diktaturës dhe korrupsionit. Sigurisht, Memli Krasniqi do të thoshte se Isa Mustafa iu bashkua “akuzave qesharake” të AAK-së. Në të vërtetë, ai iu bashkua zërit të arsyes në shpjegimin e realitetit. Realitet ky që mund të ndërrohet vetëm nga AAK-ja. Edhe në Prishtinë, edhe në Kosovë

Shkruan: Burim Ramadani

I
Në ditët e para të fushatës zyrtare për zgjedhjet e 15 nëntorit 2009, kanë ndodhur shumë gjëra. Madje, thënë realisht, ka pasur shumë ngjarje dhe veprime që pakkush i ka pritur. Kjo sigurisht se lidhet drejtëpërdrejt me fjalimet, rrëfimet, akuzat dhe kërcënimet e politikanëve kosovarë. Mbi të gjitha, rrëfimet, akuzat dhe kërcënimet publike që po ndodhin midis partnerëve të koalicionit qeverisës PDK-LDK duket se po shkaktojnë hapjen e “Kutisë së Pandorës” rreth asaj se cila është gjendja reale në këtë ‘martesë’ të panatyrshme partiake. Këta politikanë që kryesisht i takojnë kreut të PDK-së dhe LDK-së, duket se kanë vendosur që definitivisht të shfaqin në opinion urrejtjen e vërtetë që ekziston midis elektoratit tradicional të këtyre dy partive poltike. Njëra anë PDK-ja kërcënon qytetarët me mosinvestime nëse partiashët e saj nuk fitojnë, dhe në anën tjetër një zë i LDK-së thotë se përballet me Qeverinë e diktaturës në miniaturë. Megjithëse ende publiku nuk e ka qartë nëse kjo që po ndodh tash është strategji e saktë partiake apo është një shmangie e padëgjueshme nga marrëveshja e shkruar midis partnerëve të koalicionit, situata e tashme midis dy partive duket se po merr një dimension të ri. Dhe, në realitet, ky dimension i ri mund të ketë njërin prej këtyre dy përfundimeve: ose do të shkatërrojë koalicionin, ose do të çojë njërën prej partive drejt zhdukjes definitive për shkak të shkeljes së vazhdueshme nga partia tjetër.
II
Demokracia në Kosovës është e rrezikuar fuqishëm. Kjo është konstatuar me të drejtë shumë herë nga partia lidere e opozitës, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, por edhe nga shoqëria civile dhe organizatat e institucionet ndërkombëtare. Raportet e fundit ndërkombëtare, sikurse ai i Komisionit Evropian, tregon për një situatë tepër të rëndë në të cilën ndodhet sistemi në Kosovë. Rrezikimi i këtillë i demokracisë, që po ndodh gjatë këtyre muajve qeverisjeje të pas 2007-ës, është konstatuar qartë (së fundmi) edhe nga Isa Mustafa, kryetar aktual i Komunës së Prishtinës dhe kandidat i LDK-së për t’u rizgjedhur për një mandat tjetër. Ai është rrëfyer ditëve të fundit për problemet me të cilat është përballë gjatë këtyre dy vjetëve, ndërsa ka i drejtuar akuza të rënda kryeministrit të Kosovës, Hashim Thaçi. Partia e Isa Mustafës është pjesë e koalicionit qeverisës në nivel nacional, duke udhëhequr kështu një numër të madh të ministrive dhe duke pasur postin e zëvendës-kryeministrit. Për më tepër, LDK-ja ka dhënë edhe presidentin e vendit, Fatmir Sejdiu. Ky i fundit duket se është vënë në shërbim të qartë interesave të partisë udhëheqëse të koalicionit, PDK-së, duke i humbur kështu dinjitetin në secilin nivel të elektoratit dhe lidershipit të LDK-së.
III
Rrëfimi i Isa Mustafës nuk duhet të kalojë pa u vërejtur. Rrëfimi i Isa Mustafës nuk duhet të kufizohet vetëm në kornizat e fushatës zgjedhore. Aq më shumë, kur përmbajtja e rrëfimit të tij është vërtetë trishtuese për secilin njeri normal në Kosovë. Çdo qytetar i Prishtinës dhe Kosovës, që mendon të vazhdojë jetën në shtetin e ri, sigurisht se duhet të rimendojë pozicionin e vet në shoqëri. Dhe, ky pozicion mund të ndërrohet me aktivizim, me rol në vendimmarrje, me votë. Por, cili është ky realitet? Isa Mustafa bëri hapin e duhur për të përshkruar atë që po ndodh në Kosovë. Rrëfeu për terrorin që SHIK-u i PDK-së po i bën qytetarëve të Prishtinës. Rrëfeu për bllokadën që po i bën Qeveria e Krimit qytetarëve dhe Komunës së Prishtinës. Rrëfeu për diktaturën në miniaturë që po ndodh në Kosovë. Rrëfeu për presionin dhe kontrollin që po i bëhet mediave. Rrëfeu për ndërhyrjen që po bëhet në gjyqësi. Rrëfeu për paditurinë e udhëheqjes së Qeverisë së Kosovës. Dhe, ky është rrëfimi i kryetarit aktual të Prishtinës. Është rrëfimi i këshilltarit të presidentit të Kosovës. Është rrëfimi i anëtarit të Këshillit të Përgjithshëm të LDK-së. Kujt duhet t’i shkojë së pari në vesh ky rrëfim? Pa dyshim, presidentit Fatmir Sejdiu.
IV
Ora e rrëfimit të së vërtetës duket se ka ardhur në Kosovës edhe përbrenda koalicionit qeveritar. Kjo duhet përshendetur. Madje, secili qytetar normal i këtij vendi do të priste që kjo situatë e re verbale të pasohet me situatë të re në veprime. Dhe, secili politikan serioz brenda koalicionit qeverisës duhet të rishqyrtojë pozicionin e vet në tërë këtë që po ndodh. Nuk ka dy të vërteta. Është vetëm një dhe ajo duhet të shpjegohet bazuar në fakte, të dhëna dhe praktika. Dhe, këto fakte i ka prezantuar për më shumë se një vit e gjysmë Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës. Rrezikimi i demokracisë, SHIK-u, krimi i organizuar, terrori, kërcënimet, korrupsioni, kontrabanda, pasiguria, partizimi i institucioneve dhe gjëra të tjera negative janë ngritur si shqetësime të vazhdueshme nga kreu i AAK-së. Ndërsa, këtij zëri të së vërtetës iu shtua edhe një zyrtar i lartë i LDK-së. Thënë realisht, për kushtet e LDK-së së Fatmir Sejdiut, kryetari aktual i Prishtinës, Isa Mustafa, ka bërë kryengritje brenda koalicionit PDK-LDK. Ai tha se Kosova udhëhiqet nga Qeveria e krimit, SHIK-ut, terrorit, diktaturës dhe korrupsionit. Sigurisht se po të pyetej zëdhënësi skandaloz i Qeverisë, Memli Krasniqi, do të thoshte se Isa Mustafa iu bashkua “akuzave qesharake” të AAK-së. Në të vërtetë, ai iu bashkua zërit të arsyes në shpjegimin e realitetit. Realitet ky që mund të ndërrohet vetëm nga AAK-ja. Edhe në Prishtinë, edhe në Kosovë.

Autori është Sekretar i Përgjithshëm i AAK-së. Ky shkrim është bërë enkas për “Zërin”

Botuar në "Zëri" më 19 tetor 2009, fq. 19.

Zgjedhjet – testi i Kosovës

Loja pa fitues

Zgjedhjet – testi i Kosovës

Kosova ka nevojë të dëshmojë fuqishëm se ka arritur shkallë të avancuar të pjekurisë politike. Si vlerë e patejkalueshme e demokracisë, zgjedhjet duhet të jenë fer, të lira dhe demokratike. Qytetarët e Kosovës duhet të votojnë pa frikë për atë që dëshirojnë ta kenë në udhëheqje. Zgjedhjet janë test. Dhe, testi i këtillë duhet të rezultojë pozitiv. E ardhmja e Kosovës ndërtohet me demokraci e jo në mentalitetin qeverisës të ‘tenderit të mishit’

Shkruan: Burim Ramadani

I
Vetëm pak disa javësh, populli i Kosovës do të shkojë para kutive të votimit për të zgjedhur udhëheqjen e ardhshme komunale. Për një proces të këtillë të rëndësishëm, është investuar mjaft shumë mund, energji dhe mjete financiare. Gjatë një dekade pas çlirimit të Kosovës, qytetarët e vendit kanë përballë opsionin e zhvillimit të demokracisë në vend, duke ndëshkuar kështu mentalitetin e rëndë të qeverisjes aktuale në nivel qendror dhe në shumicën e komunave të Kosovës. Asnjëherë nuk mund të konstatohet se është arritur niveli më i lartë i demokracisë, porse as nuk guxon të tentohet të ketë kthim prapa në këtë zhvillim. Duke u bazuar në përgatitjet e tashme, duhet thënë qartë se shumë pikëpyetje dhe dilema mund të ngritën tashmë rreth një muaj para datës së 15 nëntorit 2009. Porse, mesazhi i përbashkët i secilit që synon demokratizimin e vendit është i lidhur me nevojën e mbarëvajtjes së procesit zgjedhor. Kosova ka nevojë të dëshmojë fuqishëm se ka arritur shkallë të avancuar të pjekurisë politike. Si vlerë e patejkalueshme e demokracisë, zgjedhjet duhet të jenë fer, të lira dhe demokratike. Qytetarët e Kosovës duhet të votojnë pa frikë për atë që dëshirojnë ta kenë në udhëheqje. Zgjedhjet janë test. Dhe, testi duhet të rezultojë pozitiv. E ardhmja e Kosovës ndërtohet me demokraci.

II
Organizimi i zgjedhjeve në Kosovë, që nga paslufta, është karakterizuar me pjekuri politike. Pa i nënvlerësuar problemet që janë shfaqur gjatë zgjedhjeve të kaluara, mund të konstatohet se populli i Kosovës ka dëshmuar se është i orientuar kah demokracia dhe vlerat e saj. Nuk duhet të harrohet se në disa raste ka pasur incidente të panevojshme dhe dëmtuese gjatë viteve të kaluara. Të paktën një kryetar komune ishte vrarë gjatë festimit të fitores në vitin 2002, derisa probleme të natyrave më të lehta ishin shfaqur në disa pjesë të Kosovës. Më pas, në vitin 2007, Kosova u përballë me zgjedhje që u karakterizuan nga manipulimet e shumta të votës së lirë të qytetarit, të cilat krijuan një konstelacion të ri në skenën politike. Në disa komuna të vendit, u votua edhe për të vdekurit, edhe për diaspora. Kjo duhet të parandalohet dhe në asnjë mënyrë të mos lejohet për zgjedhjet e sivjetme. Kosova ka nevojë të dëshmojë fuqishëm se është nisur në rrugën e gjatë të demokratizimit të shoqërisë. Kosova ka nevojë të jetë e përkushtuar në respektimin dhe plotësimin e kritereve dhe vlerave më domethënëse të demokracisë. Një vlerë e tillë, faktikisht e patejkalueshme për nga rëndësia, është procesi zgjedhor i qetë, demokratik, i drejtë dhe i lirë.

III
Tentativat për demokratizimin e shoqërisë nuk janë asnjëherë të lehta dhe janë të treguar si sfiduese në vende të ndryshme të botës. Edhe gjatë dekadës së fundit, në pjesë të ndryshme të globit ka pasur probleme dhe vështirësi në këtë aspekt. Kryesisht vendet e Botës së Tretë vazhdojnë të përballen me probleme të dukshme në organizimin e zgjedhjeve fer, të lira dhe demokratike. Por, me të njëjtën situatë sfiduese janë përballë dhe vazhdojnë të përballen edhe vendet në zhvillim, derisa vendet e zhvilluara (Perëndimi) kanë tejkaluar tashmë nivelin e këtillë të rreziqeve ndaj demokracisë. Autorë të ndryshëm të sistemeve politike pajtohen në tezën se demokracia nuk është sistemi më perfekt i botës, por konstatojnë se është sistemi më i mirë që është zhvilluar ndonjëherë në historinë e sistemeve politike. Si vlerë e re për shumë vende të botës, zgjedhjet janë parë të sfiduara nga mentalitetet e shkatërruese të autokracisë, diktaturës, tiranisë dhe hegjemonisë. Pra, të gjitha sistemet jodemokratike të shekujve të kaluar nuk kanë marrë asnjëherë parasysh vullnetin e lirë të popullit. Ky vullnet mund të shprehet përmes votës, dhe kjo formë e shprehjes është mënyra më e mirë dhe më demokratike për të vendosur për fatin e vet gjatë periudhave të caktuara qeverisëse.

IV
Ora e Kosovës është duke shkuar në drejtim të një procesi tejet të rëndësishëm për të treguar zhvillimet e ardhshme të vendit. Këto zhvillime politike dhe shoqërore nuk kanë të bëjnë vetëm me politikën e brendshme, përkatësisht vetëm me interesat dhe qëllimet e subjekteve politike që garojnë në këto zgjedhje. Realisht, duhet thënë qartë dhe fuqishëm se rëndësia më e madhe e këtyre zgjedhjeve është në faktin se ato do të shpalosin nivelin e pjekurisë politike të popullit dhe politikës së Kosovës, sikurse edhe drejtimin që ka marrë Kosova. Duke pasur parasysh se politika e tashme e udhëheqësve të institucioneve të Kosovës është politikë e bazuar në mentalitetin autokratik të qeverisjes, populli i Kosovës është ai që do të duhej të vendos për të rikthyer rrugën kah demokracia. Është jashtëzakonisht e rëndësishme që populli me votën e vet të ndëshkojë këtë nivel të qeverisjes së keqe dhe dëmtuese. Qytetarët e Kosovës mund të krijojnë një mundësi të fuqishme për të zhvilluar demokracinë në vend, duke ndëshkuar mentalitetin qeverisë së ‘tenderit të mishit’. Por, kjo duhet të bëhet përmes votës së lirë dhe të garantuar për qytetarin. Institucionet e Kosovës janë të obliguara me Kushtutetë dhe ligje të garantojnë secilin qytetar të vendit se ka të drejtë të zgjedhet dhe të zgjedhë. Ky është obligim dhe vlerë e demokracisë.

Autori është Sekretar i Përgjithshëm i AAK-së. Shkrimi është bërë enkas për “Zërin”

Botuar në "Zëri" më 12 tetor 2009, fq.10.

Disa minuta për katër vjet

Loja pa fitues

Disa minuta për katër vjet

Kosova, në gjendjen çfarë është sot, ka nevojë për këtë ditën solemne të zgjedhjeve dhe qytetarët është e nevojshme të shfrytëzojnë këtë ditë. Disa minuta të votimit në ditën e caktuar, kanë rëndësinë e katër vjetëve të ardhshme të qeverisjes dhe zhvillimit të jetës së tyre. Ura lidhëse midis qytetarit dhe shtetit (apo zyrtarit publik) është institucioni më demokratik i kohës sonë: vota.

Shkruan: Burim Ramadani

I
Tendencat e shoqërive post-konfliktuoze dhe post-komuniste në drejtim të zhvillimit të demokracisë jo rrallëherë janë përballë me probleme dhe vështirësi të mëdha. Këto paraqesin pengesa të fuqishme sidomos në zhvillimin e mentalitetit të ri qeverisës, të bazuar tashmë në standarde, kritere dhe qëllime krejt të ndryshme në aspektin parimor dhe atë praktik. Tek e fundit, nuk është lehtë të ndërrohet mentaliteti i një strukture të gjerë të shoqërisë që është ndërtuar apo ndikuar për disa dekada. E tillë është edhe situata në Kosovë, për shkak të një beteje midis mentalitetit me orientim të qeverisjes demokratike, në njërën anë, dhe mentalitetit me tendenca të sundimit qeveritar, në anën tjetër. Kjo shumë herë edhe nuk është publike apo vizibile edhe për faktin se elementet e tilla nuk janë interesante për opinionin publik të politikës ditore. Ka edhe më keq. Shpeshherë, opinioni publik as nuk servohet me të vërtetën apo zhvillimin/debatin e caktuar, pikërisht si pasojë e ekzistencës së mentalitetit jodemokratik. Realisht, kjo betejë nuk është e lehtë dhe është e përditshme. Madje, nuk do mend se edhe brenda një mentaliteti ka betejë të tillë dhe varësisht nga shumica e pjesëtarëve të atij mentaliteti, është ndërtuar edhe vizioni apo logjika qeverisëse. Rasti më eklatant është qeverisja e tashme, e një mentaliteti klanor dhe të përputhshëm me sistemin komunist, pavarësisht se edhe brenda këtij formacioni ka njerëz që nuk gjejnë veten fare aty. Ata tashmë kanë filluar të flasin në rrethe të ndryshme rreth kësaj beteje,

II
Ëndërra e shumë gjeneratave për të ndërtuar lirinë e më pas shtetin e Kosovës u arrit në pjesën e parë të vitit të kaluar. Kjo e arritur historike për qytetarët e Kosovës nuk ka sesi të mos ndikojë në zhvillimet e përgjithshme në të gjitha fushat e jetës së re. Nuk ka dyshim se mundi, gjaku dhe përkushtimi i madh drejt këtij qëllimi ka dhënë rezultatet për krijimin e shtetit të ri. Dhe, me këtë periudhë apo zhvillim historik, shoqëria kosovare ka hyrë në një fazë për të cilën ka ëndërruar për dekada të tëra. Kjo është faza e ndërtimit dhe zhvillimit të lirisë, individualitetit, të drejtave qytetare dhe mundësinë për ndërtimin e të ardhmes bazuar në intereset dhe perspektivën e vet. Normalisht se ky ka qenë momenti më i ndritur i historisë së Kosovës, kur definitivisht qytetarëve të vendit i është mundësuar ofrimi i një sistemi të plotë shtetëror që garaton dhe promovon vlerën e të qenit qytetar. Por, mundësia e zhvillimit të këtij sistemi varet nga shumë faktorë dhe këta faktorë janë kryesisht vendor. Qeverisja e vendit është padyshim elementi kryesor i të gjitha zhvillimeve të nevojshme të vendit, duke përfshirë edhe mundësinë e zhvillimit dhe promovimit të demokracisë. Kjo, për fat të keq, është kthyer në një prej problemeve kryesore në Kosovë, ndërsa qeverisja e këtillë është thyer në pengesën më të madhe për të zhvilluar këtë. Pos, problemeve dhe vështirësive konceptuale qeverisëse, tashmë Kosova ka po ashtu vështirësinë e përfshirjes së qytetarëve të të gjitha komuniteteve në vendimmarrje, që është edhe një shenjë e mungesës së vizionit qeverisës.

III
Domosdoshmëria e komunikimit të të zgjedhurit dhe përzgjedhurit publik me qytetarin është vlerë në sistemin demokratik. Shoqëria kosovare, e drejtuar kah demokratizimi i saj, ka shumë për të bërë në këtë aspekt. Nëse dikush dëshiron të arrijë një stad të avancar të jetës së vet, atëherë domosdoshmërisht duhet të punojë dhe mundohet shumë për ta bërë atë. E tillë është gjendja me shoqërinë kosovare, përkatësisht raportin midis të zgjedhurit dhe zgjedhësve kosovarë. Deri më tash është dëshmuar se ky mentalitet qeverisës nuk ka fare të bëjë me demokracinë apo zhvillimin e demokracisë si sistem. Nëse analizohen dhe krahasohen vendet në rajon, atëherë është e qartë se ku gjendet Kosova. Nuk ka nevojë të krahasohet me vendet që tashmë kanë bërë traditë në demokraci. Por, edhe në Maqedoninë fqinje, ministri i Transportit ofroi dorëheqjen për shkak të një aksidenti në trafikun ujor që i ndodhi një numri turistësh bullgarë. Ndërsa në Kosovë, në qendër të Prishtinës, në dhomën ‘më të sigurt’ të Policisë së shtetit janë vjedhur dëshmitë dhe një sasi e madhe e drogës, por ministri i Punëve të Brendshme është larg të qenit i vetëdijshëm për obligimin moral, politik dhe qytetar që ka. Secilit i kujtohet se një ministër tjetër i Punëve të Brendshme pati dhënë dorëheqje në shkurt të vitit 2007 për shkak të përgjegjësisë morale që ndjente për diçka që nuk ishte në përgjegjësinë e tij. Por, situata e tashme dëshmon për një kthi mbrapa që po ndodh në Kosovë dhe ky është rreziku më i madh i shoqërisë kosovare.

IV
Ura lidhëse midis qytetarit dhe shtetit (apo zyrtarit publik) është institucioni më demokratik i kohës sonë: vota. E tëra që një qytetar duhet të bëjë, duke përjashtuar format revolucionare, është votimi në momentin e caktuar. Realisht, në demokraci dita e votimit është ditë solemne dhe qytetarët e vendit demokratik festojnë atë ditë. Është e qartë arsyeja prapa kësaj logjike. Ajo është dita kur qytetari vlerëson zhvillimet e deri atëhershme dhe në të njëjtën kohë merr vendim për periudhën e ardhshme, kryesisht katër vjeçare. Prandaj, roli i qytetarit atë ditë është vendimtar për shumë zhvillime të ardhshme në jetën e tij, familjen, rrethin, shtetin dhe shoqërinë e tij. Prandaj, edhe përgjegjësia personale qytetare është më e rritur atë ditë, por edhe solemniteti i asaj dite arrin stadin më të madh. Kosova, në gjendjen çfarë është sot, ka nevojë për këtë ditë solemne dhe qytetarët e Kosovës është e nevojshme të shfrytëzojnë këtë ditë. Disa minuta të votimit në ditën e caktuar, kanë rëndësinë e katër vjetëve të ardhshme të qeverisjes, sikurse edhe zhvillimit të jetës së tyre. Katër vjet nuk janë pak. Disa shtete të Evropës Qendror dhe Lindore janë bërë pjesë e BE-së dhe NATO-s për periudhën katër vjeçare të punës së tyre. Disa vende të Evropës Jug-Lindore i kanë mundësuar qytetarëve të vet lirinë e lëvizjes pa viza për një punë të madhe brenda një mandati qeverisës. Kjo duhet të ndodh edhe me Kosovës. Por, për këtë janë qytetarët që vendosin. Dita solemne e tyre është katër vjetëshi në komunën e tyre, në jetën e tyre.

Autori është sekretar i përgjithshëm i AAK-së, shkrimi është bërë enkas për “Zëri”

Botuar në "Zëri" më 5 tetor 2009, fq. 13