Komploti, shteti dhe shoqëria civile
E vërteta e tërë këtyre paranojave për gjoja komplotin e shoqërisë civile ndaj institucioneve të Kosovës është komploti i udhëheqësve të shtetit kundër shoqërisë civile dhe gjithë atyre që mendojnë ndryshe.
BURIM RAMADANI
“Komplot. Puç. Rrëzim i shtetit. Mendime destruktive. Marrje e pushtetit me dhunë. Shoqëria civile deshi të rrëzojë Presidentin dhe Qeverinë”.
Kështu mund të përmblidhen përgjithësisht reagimet qesharake, të marra, të tmerrshme dhe paranoike të udhëheqësve të institucioneve të Kosovës dhe të mediave të tyre gjatë këtyre ditëve, pasi gjoja zbuluan një plan sekret për rrëzimin e qeverisë.
Paranoja e Thaçit nuk ka të ndalur. Kësaj paranoje i është bashkuar edhe Pacolli. Normalisht, duke përdorur mediat që shërbejnë për ta, Thaçi e Pacolli iu vërsulen tashmë shoqërisë civile për të denigruar edhe këta qytetarë e qytetare që duan të kenë një shtet normal dhe demokratik.
Thaçi tha se “pushteti nuk merret me dhunë”, ndërsa Pacolli tha se këto janë “destruktive”. Të dyja këto elemente i përshkruajnë më së miri këta dy liderë partiakë e institucionalë. I pari përdori të gjitha format, pra edhe dhunën, që të merr pushtetin, ndërsa i dyti është personaliteti më destruktiv që ka udhëhequr ndonjëherë institucionet e pas-luftës në Kosovë.
Mungesa e kredibilitetit të institucioneve dhe rreziqet ndaj shtetit
Gjatë këtyre ditëve, nëpër media ka qarkulluar një nismë e tentuar e disa organizatave jo-qeveritare për të shprehur pakënaqësitë për atë që po ndodh në Kosovës, sikurse edhe për të mbrojtur kredibilitetin e institucioneve të Kosovës. Një nismë e qëlluar, e nevojshme dhe, tek e fundit, plotësisht në kuadër të parimeve dhe formave demokratike për të mbrojtur e promovuar vlerat Perëndimore.
Por kur ka pasur Kosova institucione më pak kredibile se sa këto që janë ndërtuar në fund të shkurtit? Që nga zgjedhjet e para pas çlirimit të vendit, institucionet e Kosovës kanë pasur mbështetjen e nevojshme të popullatës, duke i siguruar kështu legjitimitetin e duhur për qeverisje, krahas legalitetit që i siguron sistemi. Ndërsa, tashmë kemi për herë të parë rastin kur pakica e udhëheq shumicën Dhe, kjo ka ndodhur pikërisht për shkak të ambicieve të papërmirësueshme të dy individëve që të kenë pushtetin në duart e tyre.
Popullata shumicë në Kosovë, shqiptarët, janë në opozitë, ndërsa Thaçi ka bërë koalicion me të gjithë të tjerët vetëm që të mbetet në pushtet. Madje, për herë të parë në Kosovë, minoriteteve i është dhënë pushtet shumë më i madh se sa që i takon me Kushtetutë dhe me Planin e Ahtisaarit. Kështu, për shembull, serbët e Kosovës kanë marrë në udhëheqje tri ministri dhe postin e zëvendës-kryeministrit, duke shkaktuar një precedent të pamohueshëm. Në nën tjetër, postet janë ndarë sikur të ishte pazari i veturave, ku shitësit dhe blerësit shtyhen me orë të tëra për të nxjerrë një euro më shumë apo më pak.
Dhe, çka po bëjnë gjatë kësaj kohe këto institucione që u formuan kështu? Qysh në mbledhjen e parë të Qeverisë së Kosovës, Thaçi emëroi njërin prej pesë zëvendësve të tij, Edita Tahirin, për të biseduar me Serbinë. Menjëherë dëshmoi se kjo është një Qeveri e Bisedimeve. Në kohën kur shteti i Kosovës nuk është funksional, kur autoriteti i shtetit nuk është shtrirë në rreth 20 për qind të territorit, kur strukturat paralele të Serbisë vazhdojnë të funksionojnë të papenguara, kur Qeveria e Serbisë i “investon” në Kosovë 250 milionë euro në vit, kur sundimi i ligjit mbetet peng i krimit të organizuar shqiptaro-serb, kur çmimet kanë arritur kulminacionin dhe standardi jetësor i qytetarëve është rrëzuar për tokë, kjo Qeveri e Bisedimeve fillon aventurën e dëmshme për të rehabilituar Serbinë në qëllimet e saj drejt Bashkimit Evropian.
Dhe, në këtë krejt situatë, Thaçi e Pacolli, duke përdorë fuqinë kontrolluese mbi media të caktuara, i vërsulen shoqërisë civile. Pra, atyre që më herët i quajtën edhe pro-sllavë, bijë e bija të komunistëve dhe anti-kombëtarë. Në momentin kur Kosova ka një President të kontestuar në të gjitha aspektet, pra edhe institucional edhe individual, tashmë na dolën aktivistët e shoqërisë civile ata të rrezikshmit për shtetin e Kosovës.
E vërteta është tjetër. Janë pesë rreziqe kryesore ndaj Kosovës gjatë kësaj periudhe, të cilat që të gjitha janë të dukshme, të ditura dhe të qarta.
Së pari, rreziku kryesor i jashtëm ndaj shtetit të Kosovës është Serbia, e cila ka pretendime të qarta dhe publike territoriale ndaj Kosovës. Serbia është rrezik për ekzistencën e shtetit të Kosovës, lirisë së njerëzve këtu dhe të ardhmes së Kosovës.
Së dyti, rreziku i brendshëm më i rëndësishëm përbëhet nga strukturat paralele të Serbisë në Kosovë, të cilat edhe më tutje po vazhdojnë të ngjallin urrejtje ndër-etnike, të pengojnë funksionimin e shtetit dhe normalizimin e jetës në Kosovë.
Së treti, rreziku që po rritet ndaj shtetit të Kosovës është krimi i organizuar rajonal i narkotikëve dhe i trafikimit me qenie njerëzore. Brenda këtij rreziku, hyn edhe funksionimi i organizatave kriminale të tipit të SHIK-ut që punojnë për Thaçin, sikurse edhe tendencat e Pacollit për të krijuar sistem të ngjashëm ilegal të intelegjencës.
Së katërti, lëvizjet e fuqizuara fundamentaliste fetare, kryesisht islamiste, të cilat tashmë identifikohen edhe me qeverinë e Kosovës. Strukturimi i këtyre lëvizjeve është zhvilluar gjatë kësaj periudhe dhe Kosova mund të jetë një vatër e re e këtyre njerëzve të prishur, të vërbuar dhe të drejtuar kundër vlerave themelore njerëzore.
Së pesti, kriza ekonomike që ka kapluar vendin, duke bërë që jeta e qytetarëve të Kosovës të jetë shumëherë më e rënduar se sa ka qenë pak vjet më parë. Për shkak të mungesës së vizionit për zhvillim ekonomik, rritjes së shpenzimeve qeveritare, rritjes së korrupsionit, sikurse edhe për shak të qëllimeve të qarta për pasurim të qeveritarëve, Kosova rrezikohet nga shpërthimi i problemeve sociale.
Mbi të gjitha, unifikuesi i të gjitha këtyre rreziqeve del vetë Qeveria e Kosovës, e cila ka zgjedhur formën më të papranueshme për të orientuar politikat e veta. Pra, kundër të gjithëve brenda vendit, por pa ndonjë projekt për të luftuar rreziqet e jashtme dhe për të zhvilluar e forcuar Kosovën.
Paranoja dhe viktimizimi
Në tërë këtë situatë, Thaçi e Pacolli kërkojnë fajtorë kujdestarë. Ata “gjetën” shoqërinë civile për të drejtuar gishtin. Madje, mediat e afërta me ta, konkretizuan edhe më shumë këtë “komplot”. Klubi për Politikë të Jashtme dhe Veton Surroi “u gjetën” të jenë ata që duan të rrezikojnë shtetin.
E vërteta është se ne të gjithë (besoj!) duam që Kosova të zhvillohet në dy segmente të rëndësishme: në skenën politike dhe në shoqërinë civile. Megjithëse jo në nivel të ngjashëm, të dyja këto segmente edhe më tutje mbeten të brishta, të pa-organizuara mirë dhe me shumë e shumë probleme brenda llojit. Dhe, në rastet kur shoqëria civile synon të luajë rolin e vet, qoftë edhe përmes aksioneve të tubimeve apo protestave, janë institucionet e Kosovës ato që i shpallën të dhunshëm e destruktivë.
Që të dy, pra edhe Thaçi edhe Pacolli, me deklaratat e tyre shkelën Kushtetutën e Kosovës dhe normat ndërkombëtare të Lirive Themelore të Njeriut. Në Kushtetutën e Kosovës, Neni 43, ku përkufizohet Liria e Tubimit, thuhet saktësisht se “Liria e tubimit paqësor është e garantuar. Secili person gëzon të drejtën për të organizuar tubime, protesta dhe demonstrata, si dhe të drejtën për të marrë pjesë në to. Këto të drejta mund të kufizohen me ligj, nëse është e domosdoshme për të siguruar rendin publik, shëndetin publik, sigurinë kombëtare, ose mbrojtjen e të drejtave të të tjerëve.”
E pra, cili është rrezikimi i rendit publik, shëndetin publik apo sigurisë kombëtare në qëllimet e disa organizatave jo-qeveritare për të protestuar?
Kjo tregon qartë dy elemente që i karakterizojnë Thaçin e Pacollin, të cilët tashmë duket se janë të vetëdijshëm për rrugën e keqe që kanë nisur së bashku.
Elementi i parë është paranoja. Të dy duket se janë bërë paranoik dhe kanë përshtypjen se të gjithë të tjerët janë të rrezikshëm për ta. Kjo fare nuk është e vërtetë dhe këtë paranojë duhet hequr përgjithmonë. Njerëzit që kundërshtojnë apo nuk pajtohen me politikat e udhëhequra prej Thaçit e Pacollit nuk kanë çështje personale për të zgjidhur me ta. Në politikë nuk duhet personalizuar gjërat.
Eelementi i dytë është tendenca e tyre për t’u paraqitur si viktimë para popullit të Kosovës. Duke ditur se tradicionalisht shqiptarët si komb janë solidarizuar me viktimën, këta të dy duan që të rrisin mbështetjen e popullatës për ta pikërisht duke u paraqitur viktimë. Por, realiteti është i kundërt. Qytetarët e Kosovës janë viktimë sa i përket standardit jetësor dhe të ardhmes së prosperuar pikërisht nga këta dy njerëz, si politikanë dhe si udhëheqës të institucioneve.
Botuar në Koha DITORE, më 16 mars 2011, fq. 14.
E vërteta e tërë këtyre paranojave për gjoja komplotin e shoqërisë civile ndaj institucioneve të Kosovës është komploti i udhëheqësve të shtetit kundër shoqërisë civile dhe gjithë atyre që mendojnë ndryshe.
BURIM RAMADANI“Komplot. Puç. Rrëzim i shtetit. Mendime destruktive. Marrje e pushtetit me dhunë. Shoqëria civile deshi të rrëzojë Presidentin dhe Qeverinë”.
Kështu mund të përmblidhen përgjithësisht reagimet qesharake, të marra, të tmerrshme dhe paranoike të udhëheqësve të institucioneve të Kosovës dhe të mediave të tyre gjatë këtyre ditëve, pasi gjoja zbuluan një plan sekret për rrëzimin e qeverisë.
Paranoja e Thaçit nuk ka të ndalur. Kësaj paranoje i është bashkuar edhe Pacolli. Normalisht, duke përdorur mediat që shërbejnë për ta, Thaçi e Pacolli iu vërsulen tashmë shoqërisë civile për të denigruar edhe këta qytetarë e qytetare që duan të kenë një shtet normal dhe demokratik.
Thaçi tha se “pushteti nuk merret me dhunë”, ndërsa Pacolli tha se këto janë “destruktive”. Të dyja këto elemente i përshkruajnë më së miri këta dy liderë partiakë e institucionalë. I pari përdori të gjitha format, pra edhe dhunën, që të merr pushtetin, ndërsa i dyti është personaliteti më destruktiv që ka udhëhequr ndonjëherë institucionet e pas-luftës në Kosovë.
Mungesa e kredibilitetit të institucioneve dhe rreziqet ndaj shtetit
Gjatë këtyre ditëve, nëpër media ka qarkulluar një nismë e tentuar e disa organizatave jo-qeveritare për të shprehur pakënaqësitë për atë që po ndodh në Kosovës, sikurse edhe për të mbrojtur kredibilitetin e institucioneve të Kosovës. Një nismë e qëlluar, e nevojshme dhe, tek e fundit, plotësisht në kuadër të parimeve dhe formave demokratike për të mbrojtur e promovuar vlerat Perëndimore.
Por kur ka pasur Kosova institucione më pak kredibile se sa këto që janë ndërtuar në fund të shkurtit? Që nga zgjedhjet e para pas çlirimit të vendit, institucionet e Kosovës kanë pasur mbështetjen e nevojshme të popullatës, duke i siguruar kështu legjitimitetin e duhur për qeverisje, krahas legalitetit që i siguron sistemi. Ndërsa, tashmë kemi për herë të parë rastin kur pakica e udhëheq shumicën Dhe, kjo ka ndodhur pikërisht për shkak të ambicieve të papërmirësueshme të dy individëve që të kenë pushtetin në duart e tyre.
Popullata shumicë në Kosovë, shqiptarët, janë në opozitë, ndërsa Thaçi ka bërë koalicion me të gjithë të tjerët vetëm që të mbetet në pushtet. Madje, për herë të parë në Kosovë, minoriteteve i është dhënë pushtet shumë më i madh se sa që i takon me Kushtetutë dhe me Planin e Ahtisaarit. Kështu, për shembull, serbët e Kosovës kanë marrë në udhëheqje tri ministri dhe postin e zëvendës-kryeministrit, duke shkaktuar një precedent të pamohueshëm. Në nën tjetër, postet janë ndarë sikur të ishte pazari i veturave, ku shitësit dhe blerësit shtyhen me orë të tëra për të nxjerrë një euro më shumë apo më pak.
Dhe, çka po bëjnë gjatë kësaj kohe këto institucione që u formuan kështu? Qysh në mbledhjen e parë të Qeverisë së Kosovës, Thaçi emëroi njërin prej pesë zëvendësve të tij, Edita Tahirin, për të biseduar me Serbinë. Menjëherë dëshmoi se kjo është një Qeveri e Bisedimeve. Në kohën kur shteti i Kosovës nuk është funksional, kur autoriteti i shtetit nuk është shtrirë në rreth 20 për qind të territorit, kur strukturat paralele të Serbisë vazhdojnë të funksionojnë të papenguara, kur Qeveria e Serbisë i “investon” në Kosovë 250 milionë euro në vit, kur sundimi i ligjit mbetet peng i krimit të organizuar shqiptaro-serb, kur çmimet kanë arritur kulminacionin dhe standardi jetësor i qytetarëve është rrëzuar për tokë, kjo Qeveri e Bisedimeve fillon aventurën e dëmshme për të rehabilituar Serbinë në qëllimet e saj drejt Bashkimit Evropian.
Dhe, në këtë krejt situatë, Thaçi e Pacolli, duke përdorë fuqinë kontrolluese mbi media të caktuara, i vërsulen shoqërisë civile. Pra, atyre që më herët i quajtën edhe pro-sllavë, bijë e bija të komunistëve dhe anti-kombëtarë. Në momentin kur Kosova ka një President të kontestuar në të gjitha aspektet, pra edhe institucional edhe individual, tashmë na dolën aktivistët e shoqërisë civile ata të rrezikshmit për shtetin e Kosovës.
E vërteta është tjetër. Janë pesë rreziqe kryesore ndaj Kosovës gjatë kësaj periudhe, të cilat që të gjitha janë të dukshme, të ditura dhe të qarta.
Së pari, rreziku kryesor i jashtëm ndaj shtetit të Kosovës është Serbia, e cila ka pretendime të qarta dhe publike territoriale ndaj Kosovës. Serbia është rrezik për ekzistencën e shtetit të Kosovës, lirisë së njerëzve këtu dhe të ardhmes së Kosovës.
Së dyti, rreziku i brendshëm më i rëndësishëm përbëhet nga strukturat paralele të Serbisë në Kosovë, të cilat edhe më tutje po vazhdojnë të ngjallin urrejtje ndër-etnike, të pengojnë funksionimin e shtetit dhe normalizimin e jetës në Kosovë.
Së treti, rreziku që po rritet ndaj shtetit të Kosovës është krimi i organizuar rajonal i narkotikëve dhe i trafikimit me qenie njerëzore. Brenda këtij rreziku, hyn edhe funksionimi i organizatave kriminale të tipit të SHIK-ut që punojnë për Thaçin, sikurse edhe tendencat e Pacollit për të krijuar sistem të ngjashëm ilegal të intelegjencës.
Së katërti, lëvizjet e fuqizuara fundamentaliste fetare, kryesisht islamiste, të cilat tashmë identifikohen edhe me qeverinë e Kosovës. Strukturimi i këtyre lëvizjeve është zhvilluar gjatë kësaj periudhe dhe Kosova mund të jetë një vatër e re e këtyre njerëzve të prishur, të vërbuar dhe të drejtuar kundër vlerave themelore njerëzore.
Së pesti, kriza ekonomike që ka kapluar vendin, duke bërë që jeta e qytetarëve të Kosovës të jetë shumëherë më e rënduar se sa ka qenë pak vjet më parë. Për shkak të mungesës së vizionit për zhvillim ekonomik, rritjes së shpenzimeve qeveritare, rritjes së korrupsionit, sikurse edhe për shak të qëllimeve të qarta për pasurim të qeveritarëve, Kosova rrezikohet nga shpërthimi i problemeve sociale.
Mbi të gjitha, unifikuesi i të gjitha këtyre rreziqeve del vetë Qeveria e Kosovës, e cila ka zgjedhur formën më të papranueshme për të orientuar politikat e veta. Pra, kundër të gjithëve brenda vendit, por pa ndonjë projekt për të luftuar rreziqet e jashtme dhe për të zhvilluar e forcuar Kosovën.
Paranoja dhe viktimizimi
Në tërë këtë situatë, Thaçi e Pacolli kërkojnë fajtorë kujdestarë. Ata “gjetën” shoqërinë civile për të drejtuar gishtin. Madje, mediat e afërta me ta, konkretizuan edhe më shumë këtë “komplot”. Klubi për Politikë të Jashtme dhe Veton Surroi “u gjetën” të jenë ata që duan të rrezikojnë shtetin.
E vërteta është se ne të gjithë (besoj!) duam që Kosova të zhvillohet në dy segmente të rëndësishme: në skenën politike dhe në shoqërinë civile. Megjithëse jo në nivel të ngjashëm, të dyja këto segmente edhe më tutje mbeten të brishta, të pa-organizuara mirë dhe me shumë e shumë probleme brenda llojit. Dhe, në rastet kur shoqëria civile synon të luajë rolin e vet, qoftë edhe përmes aksioneve të tubimeve apo protestave, janë institucionet e Kosovës ato që i shpallën të dhunshëm e destruktivë.
Që të dy, pra edhe Thaçi edhe Pacolli, me deklaratat e tyre shkelën Kushtetutën e Kosovës dhe normat ndërkombëtare të Lirive Themelore të Njeriut. Në Kushtetutën e Kosovës, Neni 43, ku përkufizohet Liria e Tubimit, thuhet saktësisht se “Liria e tubimit paqësor është e garantuar. Secili person gëzon të drejtën për të organizuar tubime, protesta dhe demonstrata, si dhe të drejtën për të marrë pjesë në to. Këto të drejta mund të kufizohen me ligj, nëse është e domosdoshme për të siguruar rendin publik, shëndetin publik, sigurinë kombëtare, ose mbrojtjen e të drejtave të të tjerëve.”
E pra, cili është rrezikimi i rendit publik, shëndetin publik apo sigurisë kombëtare në qëllimet e disa organizatave jo-qeveritare për të protestuar?
Kjo tregon qartë dy elemente që i karakterizojnë Thaçin e Pacollin, të cilët tashmë duket se janë të vetëdijshëm për rrugën e keqe që kanë nisur së bashku.
Elementi i parë është paranoja. Të dy duket se janë bërë paranoik dhe kanë përshtypjen se të gjithë të tjerët janë të rrezikshëm për ta. Kjo fare nuk është e vërtetë dhe këtë paranojë duhet hequr përgjithmonë. Njerëzit që kundërshtojnë apo nuk pajtohen me politikat e udhëhequra prej Thaçit e Pacollit nuk kanë çështje personale për të zgjidhur me ta. Në politikë nuk duhet personalizuar gjërat.
Eelementi i dytë është tendenca e tyre për t’u paraqitur si viktimë para popullit të Kosovës. Duke ditur se tradicionalisht shqiptarët si komb janë solidarizuar me viktimën, këta të dy duan që të rrisin mbështetjen e popullatës për ta pikërisht duke u paraqitur viktimë. Por, realiteti është i kundërt. Qytetarët e Kosovës janë viktimë sa i përket standardit jetësor dhe të ardhmes së prosperuar pikërisht nga këta dy njerëz, si politikanë dhe si udhëheqës të institucioneve.
Botuar në Koha DITORE, më 16 mars 2011, fq. 14.
