Loja pa fitues
Zgjedhjet – testi i Kosovës
Kosova ka nevojë të dëshmojë fuqishëm se ka arritur shkallë të avancuar të pjekurisë politike. Si vlerë e patejkalueshme e demokracisë, zgjedhjet duhet të jenë fer, të lira dhe demokratike. Qytetarët e Kosovës duhet të votojnë pa frikë për atë që dëshirojnë ta kenë në udhëheqje. Zgjedhjet janë test. Dhe, testi i këtillë duhet të rezultojë pozitiv. E ardhmja e Kosovës ndërtohet me demokraci e jo në mentalitetin qeverisës të ‘tenderit të mishit’
Shkruan: Burim Ramadani
I
Vetëm pak disa javësh, populli i Kosovës do të shkojë para kutive të votimit për të zgjedhur udhëheqjen e ardhshme komunale. Për një proces të këtillë të rëndësishëm, është investuar mjaft shumë mund, energji dhe mjete financiare. Gjatë një dekade pas çlirimit të Kosovës, qytetarët e vendit kanë përballë opsionin e zhvillimit të demokracisë në vend, duke ndëshkuar kështu mentalitetin e rëndë të qeverisjes aktuale në nivel qendror dhe në shumicën e komunave të Kosovës. Asnjëherë nuk mund të konstatohet se është arritur niveli më i lartë i demokracisë, porse as nuk guxon të tentohet të ketë kthim prapa në këtë zhvillim. Duke u bazuar në përgatitjet e tashme, duhet thënë qartë se shumë pikëpyetje dhe dilema mund të ngritën tashmë rreth një muaj para datës së 15 nëntorit 2009. Porse, mesazhi i përbashkët i secilit që synon demokratizimin e vendit është i lidhur me nevojën e mbarëvajtjes së procesit zgjedhor. Kosova ka nevojë të dëshmojë fuqishëm se ka arritur shkallë të avancuar të pjekurisë politike. Si vlerë e patejkalueshme e demokracisë, zgjedhjet duhet të jenë fer, të lira dhe demokratike. Qytetarët e Kosovës duhet të votojnë pa frikë për atë që dëshirojnë ta kenë në udhëheqje. Zgjedhjet janë test. Dhe, testi duhet të rezultojë pozitiv. E ardhmja e Kosovës ndërtohet me demokraci.
Vetëm pak disa javësh, populli i Kosovës do të shkojë para kutive të votimit për të zgjedhur udhëheqjen e ardhshme komunale. Për një proces të këtillë të rëndësishëm, është investuar mjaft shumë mund, energji dhe mjete financiare. Gjatë një dekade pas çlirimit të Kosovës, qytetarët e vendit kanë përballë opsionin e zhvillimit të demokracisë në vend, duke ndëshkuar kështu mentalitetin e rëndë të qeverisjes aktuale në nivel qendror dhe në shumicën e komunave të Kosovës. Asnjëherë nuk mund të konstatohet se është arritur niveli më i lartë i demokracisë, porse as nuk guxon të tentohet të ketë kthim prapa në këtë zhvillim. Duke u bazuar në përgatitjet e tashme, duhet thënë qartë se shumë pikëpyetje dhe dilema mund të ngritën tashmë rreth një muaj para datës së 15 nëntorit 2009. Porse, mesazhi i përbashkët i secilit që synon demokratizimin e vendit është i lidhur me nevojën e mbarëvajtjes së procesit zgjedhor. Kosova ka nevojë të dëshmojë fuqishëm se ka arritur shkallë të avancuar të pjekurisë politike. Si vlerë e patejkalueshme e demokracisë, zgjedhjet duhet të jenë fer, të lira dhe demokratike. Qytetarët e Kosovës duhet të votojnë pa frikë për atë që dëshirojnë ta kenë në udhëheqje. Zgjedhjet janë test. Dhe, testi duhet të rezultojë pozitiv. E ardhmja e Kosovës ndërtohet me demokraci.
II
Organizimi i zgjedhjeve në Kosovë, që nga paslufta, është karakterizuar me pjekuri politike. Pa i nënvlerësuar problemet që janë shfaqur gjatë zgjedhjeve të kaluara, mund të konstatohet se populli i Kosovës ka dëshmuar se është i orientuar kah demokracia dhe vlerat e saj. Nuk duhet të harrohet se në disa raste ka pasur incidente të panevojshme dhe dëmtuese gjatë viteve të kaluara. Të paktën një kryetar komune ishte vrarë gjatë festimit të fitores në vitin 2002, derisa probleme të natyrave më të lehta ishin shfaqur në disa pjesë të Kosovës. Më pas, në vitin 2007, Kosova u përballë me zgjedhje që u karakterizuan nga manipulimet e shumta të votës së lirë të qytetarit, të cilat krijuan një konstelacion të ri në skenën politike. Në disa komuna të vendit, u votua edhe për të vdekurit, edhe për diaspora. Kjo duhet të parandalohet dhe në asnjë mënyrë të mos lejohet për zgjedhjet e sivjetme. Kosova ka nevojë të dëshmojë fuqishëm se është nisur në rrugën e gjatë të demokratizimit të shoqërisë. Kosova ka nevojë të jetë e përkushtuar në respektimin dhe plotësimin e kritereve dhe vlerave më domethënëse të demokracisë. Një vlerë e tillë, faktikisht e patejkalueshme për nga rëndësia, është procesi zgjedhor i qetë, demokratik, i drejtë dhe i lirë.
Organizimi i zgjedhjeve në Kosovë, që nga paslufta, është karakterizuar me pjekuri politike. Pa i nënvlerësuar problemet që janë shfaqur gjatë zgjedhjeve të kaluara, mund të konstatohet se populli i Kosovës ka dëshmuar se është i orientuar kah demokracia dhe vlerat e saj. Nuk duhet të harrohet se në disa raste ka pasur incidente të panevojshme dhe dëmtuese gjatë viteve të kaluara. Të paktën një kryetar komune ishte vrarë gjatë festimit të fitores në vitin 2002, derisa probleme të natyrave më të lehta ishin shfaqur në disa pjesë të Kosovës. Më pas, në vitin 2007, Kosova u përballë me zgjedhje që u karakterizuan nga manipulimet e shumta të votës së lirë të qytetarit, të cilat krijuan një konstelacion të ri në skenën politike. Në disa komuna të vendit, u votua edhe për të vdekurit, edhe për diaspora. Kjo duhet të parandalohet dhe në asnjë mënyrë të mos lejohet për zgjedhjet e sivjetme. Kosova ka nevojë të dëshmojë fuqishëm se është nisur në rrugën e gjatë të demokratizimit të shoqërisë. Kosova ka nevojë të jetë e përkushtuar në respektimin dhe plotësimin e kritereve dhe vlerave më domethënëse të demokracisë. Një vlerë e tillë, faktikisht e patejkalueshme për nga rëndësia, është procesi zgjedhor i qetë, demokratik, i drejtë dhe i lirë.
III
Tentativat për demokratizimin e shoqërisë nuk janë asnjëherë të lehta dhe janë të treguar si sfiduese në vende të ndryshme të botës. Edhe gjatë dekadës së fundit, në pjesë të ndryshme të globit ka pasur probleme dhe vështirësi në këtë aspekt. Kryesisht vendet e Botës së Tretë vazhdojnë të përballen me probleme të dukshme në organizimin e zgjedhjeve fer, të lira dhe demokratike. Por, me të njëjtën situatë sfiduese janë përballë dhe vazhdojnë të përballen edhe vendet në zhvillim, derisa vendet e zhvilluara (Perëndimi) kanë tejkaluar tashmë nivelin e këtillë të rreziqeve ndaj demokracisë. Autorë të ndryshëm të sistemeve politike pajtohen në tezën se demokracia nuk është sistemi më perfekt i botës, por konstatojnë se është sistemi më i mirë që është zhvilluar ndonjëherë në historinë e sistemeve politike. Si vlerë e re për shumë vende të botës, zgjedhjet janë parë të sfiduara nga mentalitetet e shkatërruese të autokracisë, diktaturës, tiranisë dhe hegjemonisë. Pra, të gjitha sistemet jodemokratike të shekujve të kaluar nuk kanë marrë asnjëherë parasysh vullnetin e lirë të popullit. Ky vullnet mund të shprehet përmes votës, dhe kjo formë e shprehjes është mënyra më e mirë dhe më demokratike për të vendosur për fatin e vet gjatë periudhave të caktuara qeverisëse.
Tentativat për demokratizimin e shoqërisë nuk janë asnjëherë të lehta dhe janë të treguar si sfiduese në vende të ndryshme të botës. Edhe gjatë dekadës së fundit, në pjesë të ndryshme të globit ka pasur probleme dhe vështirësi në këtë aspekt. Kryesisht vendet e Botës së Tretë vazhdojnë të përballen me probleme të dukshme në organizimin e zgjedhjeve fer, të lira dhe demokratike. Por, me të njëjtën situatë sfiduese janë përballë dhe vazhdojnë të përballen edhe vendet në zhvillim, derisa vendet e zhvilluara (Perëndimi) kanë tejkaluar tashmë nivelin e këtillë të rreziqeve ndaj demokracisë. Autorë të ndryshëm të sistemeve politike pajtohen në tezën se demokracia nuk është sistemi më perfekt i botës, por konstatojnë se është sistemi më i mirë që është zhvilluar ndonjëherë në historinë e sistemeve politike. Si vlerë e re për shumë vende të botës, zgjedhjet janë parë të sfiduara nga mentalitetet e shkatërruese të autokracisë, diktaturës, tiranisë dhe hegjemonisë. Pra, të gjitha sistemet jodemokratike të shekujve të kaluar nuk kanë marrë asnjëherë parasysh vullnetin e lirë të popullit. Ky vullnet mund të shprehet përmes votës, dhe kjo formë e shprehjes është mënyra më e mirë dhe më demokratike për të vendosur për fatin e vet gjatë periudhave të caktuara qeverisëse.
IV
Ora e Kosovës është duke shkuar në drejtim të një procesi tejet të rëndësishëm për të treguar zhvillimet e ardhshme të vendit. Këto zhvillime politike dhe shoqërore nuk kanë të bëjnë vetëm me politikën e brendshme, përkatësisht vetëm me interesat dhe qëllimet e subjekteve politike që garojnë në këto zgjedhje. Realisht, duhet thënë qartë dhe fuqishëm se rëndësia më e madhe e këtyre zgjedhjeve është në faktin se ato do të shpalosin nivelin e pjekurisë politike të popullit dhe politikës së Kosovës, sikurse edhe drejtimin që ka marrë Kosova. Duke pasur parasysh se politika e tashme e udhëheqësve të institucioneve të Kosovës është politikë e bazuar në mentalitetin autokratik të qeverisjes, populli i Kosovës është ai që do të duhej të vendos për të rikthyer rrugën kah demokracia. Është jashtëzakonisht e rëndësishme që populli me votën e vet të ndëshkojë këtë nivel të qeverisjes së keqe dhe dëmtuese. Qytetarët e Kosovës mund të krijojnë një mundësi të fuqishme për të zhvilluar demokracinë në vend, duke ndëshkuar mentalitetin qeverisë së ‘tenderit të mishit’. Por, kjo duhet të bëhet përmes votës së lirë dhe të garantuar për qytetarin. Institucionet e Kosovës janë të obliguara me Kushtutetë dhe ligje të garantojnë secilin qytetar të vendit se ka të drejtë të zgjedhet dhe të zgjedhë. Ky është obligim dhe vlerë e demokracisë.
Ora e Kosovës është duke shkuar në drejtim të një procesi tejet të rëndësishëm për të treguar zhvillimet e ardhshme të vendit. Këto zhvillime politike dhe shoqërore nuk kanë të bëjnë vetëm me politikën e brendshme, përkatësisht vetëm me interesat dhe qëllimet e subjekteve politike që garojnë në këto zgjedhje. Realisht, duhet thënë qartë dhe fuqishëm se rëndësia më e madhe e këtyre zgjedhjeve është në faktin se ato do të shpalosin nivelin e pjekurisë politike të popullit dhe politikës së Kosovës, sikurse edhe drejtimin që ka marrë Kosova. Duke pasur parasysh se politika e tashme e udhëheqësve të institucioneve të Kosovës është politikë e bazuar në mentalitetin autokratik të qeverisjes, populli i Kosovës është ai që do të duhej të vendos për të rikthyer rrugën kah demokracia. Është jashtëzakonisht e rëndësishme që populli me votën e vet të ndëshkojë këtë nivel të qeverisjes së keqe dhe dëmtuese. Qytetarët e Kosovës mund të krijojnë një mundësi të fuqishme për të zhvilluar demokracinë në vend, duke ndëshkuar mentalitetin qeverisë së ‘tenderit të mishit’. Por, kjo duhet të bëhet përmes votës së lirë dhe të garantuar për qytetarin. Institucionet e Kosovës janë të obliguara me Kushtutetë dhe ligje të garantojnë secilin qytetar të vendit se ka të drejtë të zgjedhet dhe të zgjedhë. Ky është obligim dhe vlerë e demokracisë.
Autori është Sekretar i Përgjithshëm i AAK-së. Shkrimi është bërë enkas për “Zërin”
Botuar në "Zëri" më 12 tetor 2009, fq.10.
No comments:
Post a Comment