Loja pa fitues
Shumë punë për EULEX-in
Vendnumërimi i Kosovës sa i përket zhvillimit të sistemit, shtetit e shoqërisë demokratike, si dhe qeverisjes së mirë është dëmi më i madh që mund të shkaktohet një vendi që ka shpallur pavarësinë pak muaj më parë. Derisa vullneti vendor duket se mungon, policët, prokurorët dhe gjyqtarët ndërkombëtarë duhet të duhet të shtrëngojnë veten për të hapur dosje të rëndësishme për Kosovën
Shkruan: Burim Ramadani
I
Vendosja në Kosovë e misionit evropian për Polici dhe Drejtësi (EULEX) vazhdon të mbetet një prej dilemave më të mëdha që nga shpallja e pavarësisë, më 17 shkurt 2008. Këtë mision e presin shumë punë për t’u bërë në Kosovë, qofshin ato mjaft të ndjeshme edhe për të ardhmen e strukturave të ndryshme politike. Deri më tash janë dëgjuar dhe parë iniciativa të ndryshme të diskutimeve në bashkësinë ndërkombëtare rreth vendosjes së EULEX-it. Të gjitha këto iniciativa janë lidhur në një formë apo tjetër edhe me qëndrimin e Beogradit zyrtar, gjë e cila e ka dëmtuar edhe më tepër imazhin dhe kredibilitetin e misionit të panisur që udhëhiqet nga gjenerali francez Kermabo. Që në muajin prill, kur nga selia e OKB_së në Nju Jork është dhënë sinjali për bisedat me Beogradin, UNMIK-u ka vazhduar të ketë një rol në Kosovë, të paktën përgjegjësinë për të komunikuar me Serbinë. Javëve të fundit zyrtarët e lartë të Serbisë kanë folur për kushte para pranimit të misionit evropian, derisa qëllimi i përbashkët i të gjitha vonesave që dalin nga qarqe të ndryshme është forcimi i rolit të Serbisë si një aktor i vazhdueshëm në zhvillimet brenda Kosovës.
II
Vendimi për asistencën perëndimore për misionit të këtillë është nxjerrë rreth dhjetë muaj më parë, derisa Kosova ka pranuar EULEX-in me dy akte formale, përkatësisht me pranimin e të ashtuquajturës Pako e Ahtisaarit dhe me shpalljen e pavarësisë. Pra, ajo që do të mund të ishte e kontestueshme në parim është aftësia e mekanizmave ndërkombëtarë për të bërë hapat e nevojshëm për fillimin sa më të shpejtë të misionit të ri. Mbi tetë muaj që nga pavarësimi i Kosovës, nuk ka ende asgjë konkrete në zhvillimin e sektorit të sundimit të ligjit, që do të ishte përgjegjësia kryesore e EULEX-it, si misioni më i madh që Bashkimi Evropian ka ndërmarrë ndonjëherë. Porse, involivimi i Serbisë edhe më tutje, është i dëmshëm jo vetëm për zhvillimet brenda Kosovës, por edhe për marrëdhëniet midis vendeve fqinje dhe raportin e përgjithshëm me BE-në. Përmes kësaj, vazhdon instrumentalizimi i serbëve të Kosovës të cilët sigurisht se janë ende nën ndikim të drejtpërdrejt të politikave dhe qëndrimeve destruktive të Beogradit. Këto hezitime ndikojnë po ashtu në aspektin e integrimit të brendshëm.
III
Vonesat në fillimin e aktivitetit të EULEX-it janë në fakt të kushtueshme për zhvillimet në Kosovë. Vendi tashmë më shumë se asnjëherë më parë ka nevojë për fillimin e vërtetë të përparimit të sektorit të sundimit të ligjit në mënyrë që të avancohen parimet e funksionimit të shtetit dhe shoqërisë demokratike në Kosovë. Derisa UNMIK-u është akuzuar shumë herë për mosefikasitet në luftimin e krimit të organizuar, korrupsionit dhe dukurive tjera negative, sigurisht se kjo do të jetë një prej detyrave më të rëndësishme dhe domethënëse të EULEX-it. Për nëntë vjet pas luftës, Kosova është ballafaquar me fillesat e strukturalizmit të krimit të organizuar, është ballafaquar me vrasje politike, dhunë ndër-etnike, korrupsion me përmasa kanceroze dhe mungesë të ndjeshme të vetëdijes të qeverisjes së mirë dhe zhvillimit të konceptit civil të udhëheqjes. Për fat të keq, duket se kurba e zhvillimit të dukurive negative është duke u ngritur secilën herë më shumë, duke bërë kështu pothuaj të pashpresë rritjen e standardit demokratik të shtetit dhe shoqërisë kosovare, e cila mbetet një prej më të korruptuarve në Ballkan.
IV
Vendnumërimi i Kosovës sa i përket zhvillimit të sistemit demokratik, shtetit e shoqërisë demokratike, si dhe qeverisjes së mirë është dëmi më i madh që mund të shkaktohet një vendi që ka shpallur pavarësinë pak muaj më parë. Mos-ushtrimi i kontrollit shtetëror në tërë territorin e vendit është edhe një sfidë tepër e rëndë për Kosovën dhe në këtë fazë ndihma e EULEX-it është e domosdoshme. Por, misioni për Polici dhe Drejtësi nuk duhet të ndalet vetëm në aspekte plotësisht politike të autoritetit shtetëror. Policët, prokurorët dhe gjyqtarët ndërkombëtarë duhet të duhet të shtrëngojnë veten për të hapur dosje të rëndësishme për Kosovën. Edhe nëse këto dosje do të mund të ishin shumë të ndjeshme për struktura të caktuara të elitës politike kosovare, është koha kur ato do të duhej të hapen në mënyrë që të jepen përgjigjet aq shumë të munguara për raste të rënda që kanë ndodhur në Kosovë që nga përfundimi i luftës. Kjo mbi të gjitha do të jepte përgjigjen mbi atë se kah do të shkojë shoqëria kosovare, si pyetje-dilemë tepër e domosdoshme sidomos tash kur do të duhej të fillojnë angazhimet për integrime evropiane.
Botuar në “Zëri” më 27 tetor 2008, fq. 12.
Shumë punë për EULEX-in
Vendnumërimi i Kosovës sa i përket zhvillimit të sistemit, shtetit e shoqërisë demokratike, si dhe qeverisjes së mirë është dëmi më i madh që mund të shkaktohet një vendi që ka shpallur pavarësinë pak muaj më parë. Derisa vullneti vendor duket se mungon, policët, prokurorët dhe gjyqtarët ndërkombëtarë duhet të duhet të shtrëngojnë veten për të hapur dosje të rëndësishme për Kosovën
Shkruan: Burim Ramadani
I
Vendosja në Kosovë e misionit evropian për Polici dhe Drejtësi (EULEX) vazhdon të mbetet një prej dilemave më të mëdha që nga shpallja e pavarësisë, më 17 shkurt 2008. Këtë mision e presin shumë punë për t’u bërë në Kosovë, qofshin ato mjaft të ndjeshme edhe për të ardhmen e strukturave të ndryshme politike. Deri më tash janë dëgjuar dhe parë iniciativa të ndryshme të diskutimeve në bashkësinë ndërkombëtare rreth vendosjes së EULEX-it. Të gjitha këto iniciativa janë lidhur në një formë apo tjetër edhe me qëndrimin e Beogradit zyrtar, gjë e cila e ka dëmtuar edhe më tepër imazhin dhe kredibilitetin e misionit të panisur që udhëhiqet nga gjenerali francez Kermabo. Që në muajin prill, kur nga selia e OKB_së në Nju Jork është dhënë sinjali për bisedat me Beogradin, UNMIK-u ka vazhduar të ketë një rol në Kosovë, të paktën përgjegjësinë për të komunikuar me Serbinë. Javëve të fundit zyrtarët e lartë të Serbisë kanë folur për kushte para pranimit të misionit evropian, derisa qëllimi i përbashkët i të gjitha vonesave që dalin nga qarqe të ndryshme është forcimi i rolit të Serbisë si një aktor i vazhdueshëm në zhvillimet brenda Kosovës.
II
Vendimi për asistencën perëndimore për misionit të këtillë është nxjerrë rreth dhjetë muaj më parë, derisa Kosova ka pranuar EULEX-in me dy akte formale, përkatësisht me pranimin e të ashtuquajturës Pako e Ahtisaarit dhe me shpalljen e pavarësisë. Pra, ajo që do të mund të ishte e kontestueshme në parim është aftësia e mekanizmave ndërkombëtarë për të bërë hapat e nevojshëm për fillimin sa më të shpejtë të misionit të ri. Mbi tetë muaj që nga pavarësimi i Kosovës, nuk ka ende asgjë konkrete në zhvillimin e sektorit të sundimit të ligjit, që do të ishte përgjegjësia kryesore e EULEX-it, si misioni më i madh që Bashkimi Evropian ka ndërmarrë ndonjëherë. Porse, involivimi i Serbisë edhe më tutje, është i dëmshëm jo vetëm për zhvillimet brenda Kosovës, por edhe për marrëdhëniet midis vendeve fqinje dhe raportin e përgjithshëm me BE-në. Përmes kësaj, vazhdon instrumentalizimi i serbëve të Kosovës të cilët sigurisht se janë ende nën ndikim të drejtpërdrejt të politikave dhe qëndrimeve destruktive të Beogradit. Këto hezitime ndikojnë po ashtu në aspektin e integrimit të brendshëm.
III
Vonesat në fillimin e aktivitetit të EULEX-it janë në fakt të kushtueshme për zhvillimet në Kosovë. Vendi tashmë më shumë se asnjëherë më parë ka nevojë për fillimin e vërtetë të përparimit të sektorit të sundimit të ligjit në mënyrë që të avancohen parimet e funksionimit të shtetit dhe shoqërisë demokratike në Kosovë. Derisa UNMIK-u është akuzuar shumë herë për mosefikasitet në luftimin e krimit të organizuar, korrupsionit dhe dukurive tjera negative, sigurisht se kjo do të jetë një prej detyrave më të rëndësishme dhe domethënëse të EULEX-it. Për nëntë vjet pas luftës, Kosova është ballafaquar me fillesat e strukturalizmit të krimit të organizuar, është ballafaquar me vrasje politike, dhunë ndër-etnike, korrupsion me përmasa kanceroze dhe mungesë të ndjeshme të vetëdijes të qeverisjes së mirë dhe zhvillimit të konceptit civil të udhëheqjes. Për fat të keq, duket se kurba e zhvillimit të dukurive negative është duke u ngritur secilën herë më shumë, duke bërë kështu pothuaj të pashpresë rritjen e standardit demokratik të shtetit dhe shoqërisë kosovare, e cila mbetet një prej më të korruptuarve në Ballkan.
IV
Vendnumërimi i Kosovës sa i përket zhvillimit të sistemit demokratik, shtetit e shoqërisë demokratike, si dhe qeverisjes së mirë është dëmi më i madh që mund të shkaktohet një vendi që ka shpallur pavarësinë pak muaj më parë. Mos-ushtrimi i kontrollit shtetëror në tërë territorin e vendit është edhe një sfidë tepër e rëndë për Kosovën dhe në këtë fazë ndihma e EULEX-it është e domosdoshme. Por, misioni për Polici dhe Drejtësi nuk duhet të ndalet vetëm në aspekte plotësisht politike të autoritetit shtetëror. Policët, prokurorët dhe gjyqtarët ndërkombëtarë duhet të duhet të shtrëngojnë veten për të hapur dosje të rëndësishme për Kosovën. Edhe nëse këto dosje do të mund të ishin shumë të ndjeshme për struktura të caktuara të elitës politike kosovare, është koha kur ato do të duhej të hapen në mënyrë që të jepen përgjigjet aq shumë të munguara për raste të rënda që kanë ndodhur në Kosovë që nga përfundimi i luftës. Kjo mbi të gjitha do të jepte përgjigjen mbi atë se kah do të shkojë shoqëria kosovare, si pyetje-dilemë tepër e domosdoshme sidomos tash kur do të duhej të fillojnë angazhimet për integrime evropiane.
Botuar në “Zëri” më 27 tetor 2008, fq. 12.
No comments:
Post a Comment