Loja pa fitues
E ardhmja kërkon vullnet politik
Shteti dhe shoqëria kosovare është në fazën e nevojës së bashkimit për të zhvilluar shtetin, demokracinë, lirinë individuale dhe grupore, të drejtat e njeriut dhe krijuar të ardhmen. Vënia e politikës denigruese, intriguese, inatçore, hakmarrëse, shpifëse, manipuluese dhe konsiparative është plotësisht e kundërta e asaj çka do të duhej të krijuar dhe arritur. Krijimi i të ardhmes është përgjegjësi gjenerate
Shkruan: Burim Ramadani
I
Bashkë me krjimin e shteteve të reja, vullneti politik, vizioni, orientimi dhe institucionalizmi i elitës politikës zë vend të rëndësishëm në teoritë që merren me shtet-ndërtimin dhe shtet-formiminin. Dhe, në fakt, vullneti politik nuk është vetëm çështje e përcaktimin të një linje apo përcjelljes së linjës së përcaktuar nga faktorët tjerë. Kjo ta të bëjë më tepër me vendosjen dhe përcjelljes së dinamikës për marrjen e vendimeve të rëndësishme, pasi që vizioni dhe platforma udhëheqëse është përcaktuar. I tërë ky proces nuk ndodh shpesh në vende të ndryshme dhe gjatë historisë më të re kemi parë edhe shtete që nuk kanë arritur të plotësojnë të gjitha elementet e kërkuara, por edhe shtete të dështuara. Sa i përket shteteve të dështuara, domosdoshmërisht mungesa e qartësisë së vullnetit politik të elitës politike ka qenë njëri prej faktorëve kryesorë që kanë ndikuar në dështimin e qeverisë, shtetit dhe perspektivës së qytetarëve të atyre vendeve, të cilët kanë përjetuar humbje, dhimbje dhe vuajtje si pasojë e keq-orientimit të elitës së tyre politike. Tek e fundit, secili gabim dhe vonesë e elitës politikës bie si barrë mbi qytetarët e atij vendi, të cilët paguajnë çdoherë fatura të mëdha.
II
Vullneti politik i ndërtimit, përmbushjes dhe zhvillimit të shtetit është, në thelb, themeli bazik për të ardhmen e qytetarëve, institucionalizmit dhe mëvehtësisë politike, ekonomike dhe legale. E ardhmja nuk ndërtohet disa herë brenda një periudhe të shkurtër. Ajo duhet përcaktuar në momentin dhe hapësirën e caktuar, në drejtim të të cilës elita politike ndërton vizionin e vet udhëheqës në mënyrë të arritjes së standardit të përcaktuar. Dhe, e ardhmja nuk është vetëm çështje e një gjenerate politikanësh, udhëheqësish, profesorësh apo biznizmenësh. E ardhmja do të thotë përcaktim i pozitës që do të kenë qytetarët e tërë shtetit në krahasim me pikat tjera referuese (në rastin e Kosovës, me rajonin dhe më pas edhe Evropën), dhe po ashtu është çështje e gjeneratave të ardhshme, të cilat nuk do të duhej të ktheheshin për të bërë punët që kanë mundur të përfundohen nga gjenerata e tashme. Asnjëherë nuk është e thjeshtë të vendosësh për gjeneratat e ardhshme, prandaj elita politike ka gjithëherë ‘barrë’ të madhe zhvillimore. Përgjegjësia për gjeneratat e ardhshme është instrumenti kryesor me të cilin maten gjenaratat e politikanëve. Kosova do të duhej të bazohej në këtë parim.
III
Bashkimi parimor dhe praktik i forcave inicuese të gjithëmbarshme brenda një shoqërie në shërbim të vendit, shtetit dhe shoqërisë është një prej detyrave më të rëndësishme me të cilat përballen elitat politike të secilit vend në botë. Shërbimi ndaj vendit është një prej kënaqësive më të mëdha që do ta ndjente secili njeri i përgatitur për jetë. Kjo është treguar e vërtetë në tërë historinë e njerëzimit dhe sidomos prej kohëve kur organizimi shoqëror ka arritur të krijojë udhëheqje, elitë, institucione dhe përcaktim territori. Kjo duhet krijuar edhe në Kosovës, sikurse në secilin shtet normal të Perëndimit dhe Lindjes, ku shërbimi ndaj vendit nuk është asgjë më shumë se një obligim qytetar i secilit inidivid. Por, për të organizuar një sistem të tillë të ngritjes së kapacitetit të përbashkët veprues, kushti themeltar është ekzistimi i një vullneti politik të elitës politike, në rend të parë të asaj udhëheqëse. Krijimi i Ekipit të Unitetit në shtator 2005 është shembulli i bashkimit të forcave për shërbim ndaj vendit. Tash, shteti dhe shoqëria kosovare ka kaluar fazat emergjente të bashkimeve. Prandaj, në këtë fazë kemi të bëjmë me nevojën e bashkimit për të zhvilluar shtetin, demokracinë, lirinë individuale dhe grupore, të drejtat e njeriut dhe krijuar të ardhmen.
IV
Vënia e politikës denigruese, intriguese, inatçore, hakmarrëse, shpifëse dhe manipuluese është plotësisht e kundërta e asaj çka do të duhej të krijonte dhe të arrinte shteti dhe shoqëria kosovare. Përpjekjet e komplotit dhe konspiracionet e vazhdueshme të pranishme në rrethe të ndryshme të politikës kosovare janë gjithëherë indikatorë të mentalitetit për të vënë të gjitha lëvizjet e mundshme brenda një rrethi të ngushtë, të paorganizuar, të pazhvilluar dhe të pavullnetshme për ecje përpara. Kjo në të vërtetë është e pamundshme të ndodh në një shoqëri që është drejtuar kah demokracia, të drejtat e njeriut dhe mundësitë e barabarta. Përpjekjet e tilla të bazuara gjithëherë mbi intriga janë të tejkaluara në vitet e shekullit dhe mileniumit të ri, prandaj ato nuk do të duhej të ekzistonin as në mendjet e njerëzve. Pa dashur reflektuar ndonjë idealizëm të tepruar, zhvillimi i shtetit dhe shoqërisë kosovare do të ndodh vetëm atëherë kur elitat politike paraprakisht kanë vullnetin politik për të qenë gjithëpërfshirës, të hapur ndaj ndryshimeve, të hapur ndaj ideve reformuese e zhvillimore, dhe kur në shoqërinë politike kosovare nuk do të ketë tema që konsiderohen tabu.
Botuar në “Zëri” më 15 dhjetor 2008, fq. 9
E ardhmja kërkon vullnet politik
Shteti dhe shoqëria kosovare është në fazën e nevojës së bashkimit për të zhvilluar shtetin, demokracinë, lirinë individuale dhe grupore, të drejtat e njeriut dhe krijuar të ardhmen. Vënia e politikës denigruese, intriguese, inatçore, hakmarrëse, shpifëse, manipuluese dhe konsiparative është plotësisht e kundërta e asaj çka do të duhej të krijuar dhe arritur. Krijimi i të ardhmes është përgjegjësi gjenerate
Shkruan: Burim Ramadani
I
Bashkë me krjimin e shteteve të reja, vullneti politik, vizioni, orientimi dhe institucionalizmi i elitës politikës zë vend të rëndësishëm në teoritë që merren me shtet-ndërtimin dhe shtet-formiminin. Dhe, në fakt, vullneti politik nuk është vetëm çështje e përcaktimin të një linje apo përcjelljes së linjës së përcaktuar nga faktorët tjerë. Kjo ta të bëjë më tepër me vendosjen dhe përcjelljes së dinamikës për marrjen e vendimeve të rëndësishme, pasi që vizioni dhe platforma udhëheqëse është përcaktuar. I tërë ky proces nuk ndodh shpesh në vende të ndryshme dhe gjatë historisë më të re kemi parë edhe shtete që nuk kanë arritur të plotësojnë të gjitha elementet e kërkuara, por edhe shtete të dështuara. Sa i përket shteteve të dështuara, domosdoshmërisht mungesa e qartësisë së vullnetit politik të elitës politike ka qenë njëri prej faktorëve kryesorë që kanë ndikuar në dështimin e qeverisë, shtetit dhe perspektivës së qytetarëve të atyre vendeve, të cilët kanë përjetuar humbje, dhimbje dhe vuajtje si pasojë e keq-orientimit të elitës së tyre politike. Tek e fundit, secili gabim dhe vonesë e elitës politikës bie si barrë mbi qytetarët e atij vendi, të cilët paguajnë çdoherë fatura të mëdha.
II
Vullneti politik i ndërtimit, përmbushjes dhe zhvillimit të shtetit është, në thelb, themeli bazik për të ardhmen e qytetarëve, institucionalizmit dhe mëvehtësisë politike, ekonomike dhe legale. E ardhmja nuk ndërtohet disa herë brenda një periudhe të shkurtër. Ajo duhet përcaktuar në momentin dhe hapësirën e caktuar, në drejtim të të cilës elita politike ndërton vizionin e vet udhëheqës në mënyrë të arritjes së standardit të përcaktuar. Dhe, e ardhmja nuk është vetëm çështje e një gjenerate politikanësh, udhëheqësish, profesorësh apo biznizmenësh. E ardhmja do të thotë përcaktim i pozitës që do të kenë qytetarët e tërë shtetit në krahasim me pikat tjera referuese (në rastin e Kosovës, me rajonin dhe më pas edhe Evropën), dhe po ashtu është çështje e gjeneratave të ardhshme, të cilat nuk do të duhej të ktheheshin për të bërë punët që kanë mundur të përfundohen nga gjenerata e tashme. Asnjëherë nuk është e thjeshtë të vendosësh për gjeneratat e ardhshme, prandaj elita politike ka gjithëherë ‘barrë’ të madhe zhvillimore. Përgjegjësia për gjeneratat e ardhshme është instrumenti kryesor me të cilin maten gjenaratat e politikanëve. Kosova do të duhej të bazohej në këtë parim.
III
Bashkimi parimor dhe praktik i forcave inicuese të gjithëmbarshme brenda një shoqërie në shërbim të vendit, shtetit dhe shoqërisë është një prej detyrave më të rëndësishme me të cilat përballen elitat politike të secilit vend në botë. Shërbimi ndaj vendit është një prej kënaqësive më të mëdha që do ta ndjente secili njeri i përgatitur për jetë. Kjo është treguar e vërtetë në tërë historinë e njerëzimit dhe sidomos prej kohëve kur organizimi shoqëror ka arritur të krijojë udhëheqje, elitë, institucione dhe përcaktim territori. Kjo duhet krijuar edhe në Kosovës, sikurse në secilin shtet normal të Perëndimit dhe Lindjes, ku shërbimi ndaj vendit nuk është asgjë më shumë se një obligim qytetar i secilit inidivid. Por, për të organizuar një sistem të tillë të ngritjes së kapacitetit të përbashkët veprues, kushti themeltar është ekzistimi i një vullneti politik të elitës politike, në rend të parë të asaj udhëheqëse. Krijimi i Ekipit të Unitetit në shtator 2005 është shembulli i bashkimit të forcave për shërbim ndaj vendit. Tash, shteti dhe shoqëria kosovare ka kaluar fazat emergjente të bashkimeve. Prandaj, në këtë fazë kemi të bëjmë me nevojën e bashkimit për të zhvilluar shtetin, demokracinë, lirinë individuale dhe grupore, të drejtat e njeriut dhe krijuar të ardhmen.
IV
Vënia e politikës denigruese, intriguese, inatçore, hakmarrëse, shpifëse dhe manipuluese është plotësisht e kundërta e asaj çka do të duhej të krijonte dhe të arrinte shteti dhe shoqëria kosovare. Përpjekjet e komplotit dhe konspiracionet e vazhdueshme të pranishme në rrethe të ndryshme të politikës kosovare janë gjithëherë indikatorë të mentalitetit për të vënë të gjitha lëvizjet e mundshme brenda një rrethi të ngushtë, të paorganizuar, të pazhvilluar dhe të pavullnetshme për ecje përpara. Kjo në të vërtetë është e pamundshme të ndodh në një shoqëri që është drejtuar kah demokracia, të drejtat e njeriut dhe mundësitë e barabarta. Përpjekjet e tilla të bazuara gjithëherë mbi intriga janë të tejkaluara në vitet e shekullit dhe mileniumit të ri, prandaj ato nuk do të duhej të ekzistonin as në mendjet e njerëzve. Pa dashur reflektuar ndonjë idealizëm të tepruar, zhvillimi i shtetit dhe shoqërisë kosovare do të ndodh vetëm atëherë kur elitat politike paraprakisht kanë vullnetin politik për të qenë gjithëpërfshirës, të hapur ndaj ndryshimeve, të hapur ndaj ideve reformuese e zhvillimore, dhe kur në shoqërinë politike kosovare nuk do të ketë tema që konsiderohen tabu.
Botuar në “Zëri” më 15 dhjetor 2008, fq. 9
No comments:
Post a Comment