Sunday, June 3, 2007

Domosdoshmëria e Rezolutës

Loja pa fitues

Domosdoshmëria e Rezolutës

Duhet angazhim të fuqishëm të mos lejohet që situata në terren të thyejë parimet prijëse të Grupit të Kontaktit. Thyerja e cilido nga këto tri parime do të thotë hudhje poshtë e të tri këtyre parimeve. Ruajtja e tyre pa shkaktuar telashe në terren bëhet vetëm përmes aprovimit të Rezolutës së re. Thënë shkurt, ky proces duhet të përfundojë me Rezolutë, përndryshe konsekuencat nuk mund të parashihen saktësisht

Shkruan: Burim Ramadani

I
Bashkësia ndërkombëtare duket se gjendet para një sfide rreth statusit të Kosovës, sfidë të cilën nuk e kanë pritur se do të arrijë një nivel të këtillë. Kur ambasadori norvegjez në NATO, Kai Eide, pati rekomanduar Sekretarin e Përgjithshëm që të fillonin bisedimet për statusin e Kosovës, zërat kanë qenë se ky rpoces do të përmbyllet brenda një viti. Përkatësisht, jo vetëm në nivelet vendore, por edhe në ato ndërkombëtare ka qarkulluar ideja se procesi do të përfundojë më së largu në fund të vjeshtës së vitit të kaluar. Zaten, për këtë edhe validiteti i parë i kontratës së kryendërmjetësuesit ndërkombëtare, Martti Ahtisaari, ka qenë deri kah fundi i nëntorit të vitit 2006. Por, rrjedha e ngjarjeve nuk doli të ketë qenë plotësisht e parashikuar, megjithëse nuk mund të flitet ende për ndonjë skenar të jashtëzakonshëm. Procesi që ka filluar konkretisht para një vit e gjysmë, tashmë duket se gjendet në javët e fundit, por askush nuk mund ta thotë nëse janë ditët e fundit.

II
Banaliteti i tërë këtij procesi është fakti se Kosova bashkë me SHBA-të dhe një pjesë të Evropës mund të përballen me një skenar të padëshiruar dhe të panevojshëm. Mbi një vit e gjysmë procesi të negociatave, mbi një vit përgatitje për të hyrë në këtë proces dhe gati tetë vjet prej përfundimit të luftës, Kosova tashmë ka para vetes domosdoshmërinë e aprovimit të një Rezolute nga Këshilli i Sigurimit të OKB-së. Vetëm në këtë mënyrë situata e këtushme mund të mbahet e qetë dhe parimet prijëse të Grupit të Kontaktit nuk rrezikohen të thehen. Prandaj, e vetmja mënyrë për përfundim të qetë dhe pa turbulenca të mëdha e të rrezikshme është pavarësimi i Kosovës përmes një Rezolute të re, e cila do t’i hap rrugën institucioneve të popullit të Kosovës të shpallin pavarësinë e vendit. E kundërta do të kishte për rezultat/pasojë skenare të tjera, të cilat nuk i duhen këtij vendi dhe rajoni, edhe ashtu të përballur me dhunë e terror të pakontrollueshëm gjatë historisë.

III
Bashkimi i politikave të SHBA-ve, disa vendeve evropiane, rajonit (pos Serbisë) dhe politikës kosovare është shenjë e perspektives dhe aftësisë së realizueshmërisë së saj. Sidoqoftë, situata në terren dhe niveli i diskutimeve ndërkombëtare mbi statusin e Kosovës duket se do të jenë të lidhura në mënyrë mjaft të drejtëpërdrejtë. Më konkretisht, Rusia së bashku me Serbinë, do të donin që në momentin e fundit, për statusin e Kosovës të vendos situata në terren. Kjo mund të shihet dhe shpjegohet në mënyra të ndryshme në momente të ndryshme. Nëse kjo do të shpjegohej në rastin ekstrem, atë të shpalljes së pavarësisë pa Rezolutë të Këshillit të Sigurimit, normalisht se situata e tillë nuk do t’i konvenonte Ballkanit si regjion. Ndoshta shqiptarët do të gjendeshin në situatën më kritike gjatë historisë së tyre. Ne do të duhej të vendosnim nëse duam të krijojmë një shtet të përbashkët shqiptar, apo të vazhdojmë jetët në shtete të ndara.

IV
Brishtësia e situatës politike dhe të sigurisë në Kosovë është jo vetëm një fakt, por edhe një alarm për politikën kosovare dhe ndërkombëtare. Të dy këto nivele duhet të angazhohen fuqishëm të mos lejojnë që situata në terren të ndikojë në thyerjen e parimeve prijëse të Grupit të Kontaktit. Një prej mënyrave më të mira është aprovimi në një afat sa më të shkurtër të Rezolutës së Këshillit të Sigurimit të mbështetur në planin e Ahtisaari-t. Përndryshe, parimet e mirënjohura të Grupit të Kontaktit duhet të kuptohen si unike dhe të përbashkëta. Thyerja e cilido nga këto tri parime do të thotë hudhje poshtë e të tri këtyre parimeve dhe bashkësia ndërkombëtare duhet të jetë e vetëdijshme për konsekuencat e një situate të tillë të mundshme. Ruajtja e këtyre parimeve pa shkaktuar telashe në terren bëhet vetëm përmes aprovimit të Rezolutës së re. Thënë shkurt, të gjithë duhet angazhuar që ky proces të përfundojë me Rezolutë, përndryshe konsekuencat nuk mund të parashihen saktësisht.

Autori është këshilltar politik i Ministrit të Punëve të Brendshme dhe pjesë e stafit akademik të UP-së, ndërsa gjendet për specializim në “George C. Marshall - European Center for Security Studies”

Botuar më 04 qershor 2007 në “Zëri” – Prishtinë, fq. 7

No comments: