Wednesday, September 19, 2007

Nacionalizmi që kolapson Serbinë

Loja pa fitues

Nacionalizmi që kolapson Serbinë

Serbia ka dy rrugë përpara: të shkojë kah BE-ja dhe NATO-ja apo të kolapsojë plotësisht pas pak vjetësh. Të dy këto rrugë Serbia duhet t’i bëjë e vetme, pa Kosovën. Janë rreth 20 vjet që lidershipi serb ka një politikë aktive në kundërshtim të hapur të politikës dhe vlerave fundamentale Perëndimore. Vetëm një pjesë e margjinalizuar e politikanëve në Serbi kanë kuptuar djallëzitë e nacionalistëve, por zëri i tyre ose është i padëgjueshëm ose është i shantazhuar

Shkruan: Burim Ramadani

I
Kryeministri i Serbisë, radikali i mbështjellë me lojërat e proceseve demokratike, Vojisllav Koshtunica, këto ditë ka deklaruar se shteti i tij nuk duhet të jetë pjesë e Aleancës Veri-Atlantike NATO. Ai ka arsyetuar qëndrimin e tij me faktin se NATO paskësh bombarduar pa të drejtë dhe më pas qenka vendosur po ashtu pa të drejtë në një pjesë të territorit të Serbisë. Kjo deklaratë e bërë publike nga vetë Koshtunica nuk është vetëm një budallallëk apo naivitet politik i kreut të qeverisë serbe. Është qëndrim dhe vullnet politik i shumicës së lidershipit politik të Serbisë, vend ky që është duke e vënë veten në teh të shpatës së ngritur nga elita e tij politike nacionaliste edhe pas rreth shtatë vjetësh prejse është rrëzuar nga pushteti ‘vëllau’ i Sadam Huseinit, Sllobodan Millosheviq. Politika e autoriteteve të Beogradit nga viti 2001 është edhe më tutje një vazhdimësi e asaj të para këtij viti, ndërsa kohës së fundit tendencat dhe orientimet drejt politikës së para vitit 1999 janë publike. Jo vetëm kryeministri serb tashmë përfaqëson linjën radikale në pushtet. Janë edhe disa ministra të qeverisë së tij që ka bërë të njëjta deklarata.

II
Kthimi i fjalorit politik të Serbisë në atë të para vitit 2001 nuk ka shkaktuar ndonjë befasi në Kosovë dhe tek populli shqiptar në përgjithësi. Shqiptarët e kanë pasur e vazhdojnë ta kenë të qartë se çka mund të pritet nga autoritetet e Beogradit dhe këtë e kanë thënë hapur tërë kohën. Qëndrimi i elitës shqiptare se pos ndryshimit të emrave në lidershipin e Serbisë nuk ka ndodhur asnjë ndryshim tjetër duket se megjithatë nuk janë marrë aq seriozisht nga bashkësia ndërkombëtare, në veçanti nga disa vende të Bashkimit Evropian. Arsyet për këtë mund të jenë të ndryshme, porse sidoqoftë reagimi jo i duhur i bashkësisë ndërkombëtare në raport me Koshtunicët nuk ndryshon terrenin. Realiteti në mënyrë të pamohueshme është i tillë dhe dëshmon për ri-sipërfaqësimin e nacionalizmit të verbuar në kuptimin më negativ tek udhëheqja e atjeshme. Evropianët duket se nuk e kanë kuptuar në masën e duhur këtë, prandaj disa vende brenda Bashkimit hezitojnë të marrin qëndrime të qarta dhe aktive. Laramania evropiane është e domosdoshme të ndërrojë stadin e relacioneve me Serbinë, të qartësojë pozicion.

III
Kundërshtimi i vlerave demokratike Perëndimore të ri-bëra tashmë politikë shtetërore të Serbisë ka zënë shkas në procesin e statusit final të Kosovës, përkatësisht pavarësimit të Kosovës. Kjo do të se orientimi i politikës serbe në themel është anti-Perëndimor. Në relacionet e forcave në sistemin ndërkombëtar, pozicionimi kundër vlerave Perëndimore demokratike domosdoshmërisht kthen një vend, në këtë rast Serbinë, në një mbështetës dhe anëtarë të klubit të vendeve drejt kolapsimit ekonomik dhe politik. Në këtë klub të udhëhequr nga askush, nuk bën pjesë Rusia e cila megjithë vështirësitë e ndryshme mbetet një bashkëpunëtor strategjik i Bashkimit Evropian. Porse, vendet e pazhvilluara sikurse Serbia nuk kanë privilegjet e Rusisë dhe në të njëjtën kohë e kanë pothuaj të pamundur të funksionojnë si satelitë dhe vasal të Federatës Ruse. Serbia ka dy rrugë përpara: të shkojë kah BE-ja dhe NATO-ja apo të kolapsojë plotësisht pas disa vjetësh. Të dy këto rrugë Serbia duhet t’i bëjë e vetme, pa Kosovën. Pavarësimi i Kosovës në asnjë opsion nuk mund të bllokohet nga Serbia.

IV
Krijimi i opinionit dhe politikës anti-Perëndimore në Serbi nuk është angazhim i shkurtër në kohë. Janë rreth 20 vjet që lidershipi serb është përkushtuar në një politikë aktive në kundërshtim të hapur të Perëndimit, jo vetëm të politikës, por edhe vlerave fundamentale Perëndimore. Një pjesë e margjinalizuar e politikanëve në Serbi kanë kuptuar djallëzitë e nacionalistëve, por zëri i tyre ose është i padëgjueshëm ose është i shantazhuar. Nuk ka shantazh më të madh që vjen nga vetë popullata sesa ekzistimi i një Partie Radikale që kontrollon 40 për qind të Parlamentit serb. Kësaj i shtohet edhe një përqindje tjetër e lartë e partisë së Koshtunicës, duke bërë kështu shumicën absolute në legjislativin e Serbisë. Porse, një gjë duket të jetë e papërcaktuar në mendjen e këtyre politikanëve symbyllur: kah do të shkojë Serbia dhe cila do të jetë perspektiva e popullit serb? Niveli shumë i ulët i zhvillimit ekonomik në Serbi tregon për drejtimin kah kolapsi nëse vazhdohet në këtë orientim, derisa politika tregon shenja kah askund. Kjo, sipas disa njohësve të rrjedhave, do të thotë se politikanët serbë janë të humbur në hapësirë.

Botuar më 17 shtator 2007 në “Zëri”, fq. 14

No comments: